نبرد جدید در جناح اصلاح طلب ؛ نوری یا نبوی؟
بعد از استعفای محمدرضا عارف از ریاست شورای‌عالی سیاست‌گذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان، حالا بحث بر سر اینکه ردای ریاست این شورا، برازنده تن چه کسی است، در میان محافل اصلاح‌طلبی داغ شده است.
بعد از استعفای محمدرضا عارف از ریاست شورای‌عالی سیاست‌گذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان، حالا بحث بر سر اینکه ردای ریاست این شورا، برازنده تن چه کسی است، در میان محافل اصلاح‌طلبی داغ شده است. در این‌باره، گزینه‌های متنوع و متکثری از منظر رویکرد تعاملی با ساختار حاکمیت مطرح هستند؛ از تعامل‌جویان عمل‌گرا تا تحریم‌طلبان رادیکال. 11 ماه مانده تا انتخابات، کدام طیف قابلیت تفوق بر دیگری را خواهد یافت؟
ریاست عارف بر اصلی‌ترین نهاد پیگیری‌کننده سیاست‌های اصلاح‌طلبان در انتخابات سال‌های اخیر، کم حاشیه نداشت. منتقدان به ویژه کارگزاران سازندگی، عارف را واجد قابلیت‌های لازم برای سیاست ورزی و کنشگری نمی‌دیدند اما بنا بر مصالح جمعی اصلاحات، به سیادت او تن دادند. بقیه طیف‌های اصلاح‌طلبی از جمله چپ رادیکال به موجب رویکرد ناب‌گرایانه اش نیز عارف -که عمدتا با سیاست سکوت و تحفظ شناخته می‌شود- را مناسب این جایگاه نمی‌دیدند. هر چه بود، چندی پیش و چند هفته پس از استعفای موسوی‌لاری، او نیز از ریاست شورای‌عالی اصلاح‌طلبان کناره‌گرفت تا سوال‌ها درباره گزینه‌های جایگزینی او، جدی‌تر از قبل مطرح شوند؛ گزینه‌هایی که هر کدام، قابلیت اقناع و اجماعسازی صرفا یک سنخ سلیقه سیاسی در میان اصلاح‌طلبان را دارند.
مرعشی: بهزاد نبوی گزینه خوبی است
حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی چندی پیش در گفت‌وگویی با ارگان این حزب، مولفه‌ها و مشخصه‌های گزینه جایگزین عارف را برشمرد. اجماعِ به زعم مرعشی سه طیف اصلاح‌طلبی یعنی «ارزشی تا میانه‌رو و رادیکال» و باور شخص او به «نقش جبهه اصلاحات و انتخابات آینده» دو مولفه‌ای بود که مرعشی برای ریاست آینده شورای‌عالی برشمرد. او البته در کنار این دو، به قابلیت جانشینی عارف برای ترمیم روابط اصلاح‌طلبان با نظام سیاسی نیز اشاره کرد.
سخنگوی حزب کارگزاران درباره مولفه سوم، گفت: «این فرد نباید شکاف بین نظام جمهوری اسلامی و اصلاح‌طلبان که سال‌هاست وجود دارد را بیشتر کند و باید در جهت ترمیم روابط بین اصلاح‌طلبان و نظام سیاسی حرکت کند.» مرعشی بر اساس این سه شاخص و تراز، اعلام کرد که «بهزاد نبوی می‌تواند انتخاب خوبی باشد.» او البته در کنار نبوی، از محسن هاشمی و مجید انصاری نیز به‌عنوان گزینه‌های مناسب یاد کرد. وقتی گزینه‌های مدنظر مرعشی را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که هر سه، به تعامل با نظام و ساختار سیاسی گرایش دارند و هر سه در انتخابات اخیر مجلس، دور ایده «مشارکت مشروط» که از سوی رادیکال‌هایی مانند حجاریان و تاجزاده مطرح شده بود، خط قرمز کشیدند.
در این میان، روزنامه «شرق» جریده نزدیک به کارگزاران سازندگی نیز روز گذشته [دوشنبه] در گزارشی با عنوان «گردش از نوری به نبوی» تلویحا از ریاست بهزاد نبوی بر شورای‌عالی اصلاحات، حمایت کرد؛ حمایت تمام‌قد کارگزارانی‌ها و رسانه‌های همسو با آنها از نبوی، در شرایطی است که چندی پیش سعید حجاریان، تئوریسین رادیکال اصلاحات، در بخشی از گفت‌وگوی مبسوط خود با همشهری، با اشاره به اختلاف‌نظرها در سازمان منحله مجاهدین انقلاب و گرایش بهزاد نبوی به حزب کارگزاران، گفته بود: «طیفی از دوستان مانند آقایان قدیانی، آقاجری و با کمی اختلاف تاجزاده رویکرد انتقادی‌تر پیش گرفته‌اند و طیفی دیگر مانند آقای نبوی معتدل هستند و حتی به سمت حزب کارگزاران سازندگی گرایش پیدا کرده‌اند. این اختلاف‌نظر، از نوعی مرزبندی حکایت دارد.»
عبدالله نوری، گزینه مورد علاقه رادیکال‌ها
با وجود حمایت طیف عمل‌گرایان از نبوی، طیف چپ رادیکالِ اصلاحات و مشخصا نیروهای نزدیک به محمد خاتمی، جور دیگری می‌اندیشند. رادیکال‌ها معتقدند که قابلیت اجماعسازی درون اصلاح‌طلبان، مهم‌تر از قابلیت پر‌کردن شکاف به‌وجودآمده میان جبهه اصلاحات با نظام سیاسی است و بنابراین وقار معتدل‌شده نبوی، مناسب ریاست شورای‌عالی نیست. بر این اساس، ایشان برای جایگزینی عارف، بیشتر روی عبدالله نوری، وزیر کشور دولت‌های سازندگی و اصلاحات نظر دارند. برای نمونه، جواد امام، چهره نزدیک به خاتمی، ضمن حمایت از نوری، گفت: «به‌نظر من عبدالله نوری جایگزین مناسبی برای اجماعسازی و تقویت شورای عالی است و حتی احزابی که به شورای عالی نقد دارند، پذیرای عبدالله نوری هستند.»
اما و اگر اتحاد ملت درباره نبوی
حزب اتحاد ملت که جزو طیف چپ اصلاح‌طلبی با رویکردهای ناب‌گرایانه و زاویه‌دار با ساخت قدرت به حساب می‌آید نیز مانند دیگران طیف‌های رادیکال، قابلیت/ظرفیت رییس آینده شورای‌عالی برای اجماعسازی میان اصلاح‌طلبان را مهم‌تر از داشتن وجاهت شخص او برای ساحت حاکمیتی می‌داند. بر همین اساس، حسین نورانی‌نژاد، سخنگوی حزب اتحاد ملت در گفت‌وگو با خبرنگار «صبح‌نو» با اشاره به اظهارات اخیر حسین مرعشی، سخنگوی کارگزاران که نبوی را گزینه مناسب برای ریاست شورای‌عالی دانسته بود، گفت: باید روی این فرد، اجماع حداکثری در میان اصلاح‌طلبان وجود داشته باشد؛ البته نکته‌ای که در میان اظهارات آقای مرعشی کمرنگ جلوه می‌کرد، همراه‌‌داشتن رضایت و اعتماد بدنه اصلاح‌طلبان بود. وی در این‌باره افزود: البته آقای نبوی این ویژگی را دارد اما اصلاح‌طلبان در مجموع به اعتماد‌‌سازی مجدد بدنه خود نیاز دارند چون بدون این جلب اعتماد، چندان کاری از پیش نخواهند برد.
نورانی‌نژاد در بخش دیگری از این گفت‌وگو، با اشاره به تاثیر تعیین سازوکار فعالیت‌های آتی اصلاح‌طلبان روی تعیین ریاست شورای‌عالی گفت: در وهله اول باید راهبرد اصلاح‌طلبان مشخص شود که می‌خواهند شیوه جبهه‌ای سابق را در پیش بگیرند یا قرار است سازوکار جدیدی داشته باشند. ابتدا باید سازوکار فعالیت مشخص شود و سپس، به نفرات آن فکر کنیم.
وی افزود: به نظرم، الان چندان مشخص نیست که اصلاح‌طلبان در قالب شورای‌عالی که قبلا بود، می‌خواهند ادامه کار بدهند یا در قالب جدید شورای هماهنگی جبهه اصلاحات. وقتی شکل کار مشخص شد، آن‌وقت می‌شود در رابطه با مسوولیت‌ها صحبت کرد. سخنگوی حزب اتحاد ملت اذعان کرد: اول باید دید، سازوکار آینده را کدام طیف اصلاح‌طلبان تشکیل خواهند داد و بعد از آن، به گزینه ریاست فکر کنیم.
جدال عمل‌گرایی و ناب‌گرایی
اینکه چه کسی رییس آینده شورای‌عالی اصلاحات خواهد شد، بنا بر آنچه نورانی‌نژاد روی آن اذعان کرد، بستگی به این دارد که کدام طیف و اندیشه اصلاح‌طلبی در ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست‌‌جمهوری، دست بالاتر را در جبهه اصلاحات پیدا کند. آنچه روشن است اینکه جدال خویِ عمل‌گرایی کارگزارانی و ناب‌گرایی اتحاد ملتی و نیروهای وابسته به آن است. انتخاب نوری یا نبوی، بستگی به نتیجه روند تنازع میان این طیف‌بندی دارد.
منبع: روزنامه صبح نو
دیدگاه تان را بنویسید