تهران پیروز نبرد بزرگ امشب؛ یک شکست دیگر در انتظار امریکا
«میخاییل اولیانوف» نماینده روسیه پیش از این گفته که امریکا از نظر قانونی، سیاسی و اخلاقی حق پیشنهاد دادن چنین مکانیسمی را ندارد.
جوان آنلاین: امشب ۱۵ عضو دائم و غیردائم شورای امنیت، قطعنامه پیشنهادی امریکا درباره ایران را به رأی می‌گذارند؛ قطعنامه‌ای که به رغم لغو بخشی از تحریم‌های تسلیحاتی ایران در مهرماه ۱۳۹۹، خواستار تمدید این تحریم‌ها شده است. هنوز مشخص نیست که به جز روسیه و چین که به صراحت گفته‌اند به قطعنامه امریکا رأی منفی خواهند داد، رأی ۱۲ عضو دیگر شورای امنیت (به جز خود امریکا) به این قطعنامه مثبت است که به معنی بی اثر شدن قطعنامه امریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران خواهد بود. در حال حاضر به جز انگلیس و فرانسه که در کنار امریکا و روسیه و چین عضو دائم شورای امنیت هستند، آلمان، آفریقای جنوبی، اندونزی، تونس، بلژیک، جمهوری دومینیکن، استونی، نیجر، «سنت وینسنس و گرانادا و ویتنام»، ۱۰ عضو غیر دائم شورای امنیت هستند. دیروز مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا با استناد به نامه‌ای که شورای همکاری خلیج فارس برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران به شورای امنیت نوشته، خواستار این شد که شورای امنیت در کنار شورای همکاری خلیج فارس قرار بگیرد. پمپئو در حساب توئیتری خود نوشت: «نامه اعضای شورای همکاری به شورای امنیت سازمان ملل برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران یک بیانیه برجسته بود.»او گفت که شورای امنیت «باید بین مسلح کردن تروریست‌ها یا ایستادن در کنار کشور‌های خلیج [فارس]یکی را انتخاب کند.»وزیر خارجه امریکا اضافه کرد، کشور‌ها در خاورمیانه از خلیج تا اسرائیل از تمدید تحریم‌های تسلیحاتی حمایت می‌کنند. این برای هر یک از آن‌ها بسیار مهم است. عرب‌ها و اسرائیلی‌ها با صدایی رسا دارند صحبت می‌کنند و شورای امنیت باید گوش کند. شورای همکاری خلیج فارس (GCC) روز یک شنبه در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل با متهم کردن جمهوری اسلامی ایران به فرقه‌گرایی، خواستار عدم پایان تحریم تسلیحاتی ایران شد. دیروز هم میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی به این توئیت پمپئو که از نامه اعضای شورای همکاری به شورای امنیت استقبال کرده بود، واکنش نشان داد و در توئیتر نوشت: «یک بیانیه غیرمنتظره: تلاش برای تمدید محدودیت تسلیحاتی «بعد از سال‌ها دیپلماسی.» چه نوعی از دیپلماسی؟ سیاست فشار حداکثری ارتباط چندانی به دیپلماسی ندارد و واشنگتن موضوع (تمدید) محدودیت تسلیحاتی را از پایان سال ۲۰۱۹ شروع کرد در نتیجه تلاش امریکا برای تمدید محدودیت تسلیحاتی ایران ماه‌ها است شروع شده و نه سال‌ها.»
تصویب بدون «وتو» هم بعید است
این موضع شورای همکاری خلیج فارس در حالی است که منابع دیپلماتیک می‌گویند که شورای امنیت سازمان ملل ممکن است امروز حتی بدون وتوی روسیه یا چین هم به قطعنامه پیشنهادی امریکا رأی مثبت ندهد، هرچند این سناریو قطعی نیست. این هفته، دیپلمات‌های سازمان ملل به خبرگزاری فرانسه گفتند که مخالفت با قطعنامه امریکا به حدی گسترده است که واشنگتن بعید است حتی ۹ رأی لازم برای تصویب قطعنامه خود را هم به دست بیاورد. یک دیپلمات گفته که این قطعنامه که روز سه شنبه به رأی گذاشته می‌شود، یک موضع «ماکسیمالیستی» (افراطی و حداکثری) را در قبال ایران اتخاذ کرده و پیش نویسی که خبرگزاری فرانسه مدعی دسترسی به آن شده، خواستار تمدید نامحدود تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران است. یک دیپلمات هم به خبرگزاری فرانسه گفته که قطعنامه پیشنهادی امریکا، با مقررات فعلی ممنوعیت فروش تسلیحات متعارف به ایران که در ۱۸ اکتبر (۲۷ مهر ۹۹) به پایان می‌رسد، بسیار فاصله دارد.
هرچند اتحادیه اروپا در موقعیت‌های مختلف خواستار حفظ برجام شده، ولی هنوز مشخص نیست که موضع سه کشور اروپایی شورای امنیت به خصوص فرانسه و انگلیس به عنوان دو عضو دائم صاحب وتو چه خواهد بود و آیا اصلاً در جلسه شورای امنیت حاضر خواهند شد یا اینکه رأی ممتنع به قطعنامه امریکا خواهند داد. با این حال، دیپلمات‌های غربی به خبرگزاری فرانسه گفته‌اند نگرانند این قطعنامه، برجام را در معرض خطر قرار دهد، زیرا ایران بار‌ها تأکید کرده حق دفاع از خود را دارد و ادامه ممنوعیت تسلیحاتی به مفهوم پایان برجام است.
واشنگتن ناامید است
مخالفت روسیه و چین با قطعنامه امریکا تقریباً قطعی است تا جایی که کلی کرافت، نماینده دائم امریکا در سازمان ملل متحد هم هفته قبل گفت که روسیه و چین احتمالاً پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده برای تمدید این تحریم را وتو می‌کنند. وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین پنج شنبه قبل در آخرین موضع‌گیری چینی‌ها درباره قطعنامه پیشنهادی امریکا گفته بود پکن از پیش‌نویس قطعنامه ارائه شده از سوی امریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به مدتی طولانی‌تر از ماه اکتبر حمایت نمی‌کند. سخنگوی وزارت خارجه چین گفته بود: «ما با اعمال فشار از سوی امریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل مخالفیم. تمامی ملزومات قطعنامه ۲۲۳۱ (قطعنامه مرتبط با توافق هسته‌ای ایران) از جمله مقررات تحریم تسلیحاتی کاملاً اجرا شده‌اند.» همان روزی که چینی‌ها مقابل آخرین نسخه قطعنامه امریکا موضع گرفتند، یک منبع از نمایندگی دایم گفت که روسیه همچنان مخالف این قطعنامه است.
در حالی که ایران طی هفته‌های اخیر با طرف‌های روس و چینی برای اطمینان از رأی منفی به قطعنامه پیشنهادی امریکا رایزنی کرده، روز دو شنبه به فاصله یک روز قبل از رأی‌گیری شورای امنیت، به این شورا توصیه کرد که در دام امریکا نیفتد. سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه دیروز گفت: «تحریم تسلیحاتی بیش از آنکه علیه ملت ایران تهدید باشد، تهدیدی علیه شورای امنیت و ساز و کار‌های قانونی این نهاد است.» سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه امریکایی‌ها با استفاده از ابزار شورای امنیت می‌خواهند شورای امنیت را به نابودی بکشانند یا تحت انقیاد خود دربیاورند، یادآور شد: «اعضای شورای امنیت باید مواظب باشند در دام امریکایی‌ها علیه شورای امنیت و سازوکار‌های بین‌المللی نیفتند و امیدواریم این اقدام امریکا با هوشیاری رهبران کشور‌های مستقل دنیا و رایزنی‌های ایران با دوستان و کشور‌های مختلف، به نتیجه نرسد و یک ناکامی دیگر برای امریکا رقم بخورد.»
فعال‌سازی مکانیسم ماشه؟
اگر پیش‌نویس قطعنامه امریکا در نشست امشب شورای امنیت شکست بخورد، دولت امریکا تهدید کرده که به سراغ فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگرداندن تمامی تحریم‌ها خواهد رفت، ولی روسیه و چین به صراحت گفته‌اند با این تصمیم امریکا که می‌تواند مرگ برجام را رقم بزند، مخالفند. امریکا گفته که به عنوان شریک برجام (JCPOA Participant) که در قطعنامه ۲۲۳۱ به آن اشاره شده، می‌تواند خواستار فعال شدن مکانیسم حل اختلاف یا ماشه شود، ولی دیگر اعضای برجام می‌گویند که امریکا با خروج از برجام، دیگر شریک آن به حساب نمی‌آید. «میخاییل اولیانوف» نماینده روسیه پیش از این گفته که امریکا از نظر قانونی، سیاسی و اخلاقی حق پیشنهاد دادن چنین مکانیسمی را ندارد.
دیدگاه تان را بنویسید