سازوکار ماشه هم خواب ترامپ را تعبیر نمی‌کند

"دریل کیمبال" روز سه‌شنبه در گفت‌وگویی اختصاصی با ایرنا درباره انزوای بی‌سابقه آمریکا در جریان رای‌گیری روز جمعه شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران افزود: ۱۱ رای ممتنع، ۲ رای مخالف و ۲ رای موافق یک نه بزرگ بود.

وی ادامه داد: نتیجه این رای‌گیری عجیب نبود و آنچه مهم است این است که مرحله بعدی چه خواهد شد. این رای‌گیری نشان دهنده هم نگرانی درباره خرید و فروش جنگ‌افزار از سوی ایران است و هم اینکه اعضای شورای امنیت بر این باور بودند که تلاش برای تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران، بخشی از تلاش کلی دولت ترامپ برای از میان برداشتن برجام است.

مدیر اجرایی انجمن کنترل جنگ افزار در واشنگتن  اضافه کرد: برای همین هم ایالات متحده نتوانست پشتیبانی شورای امنیت برای قطعنامه‌اش را به دست آورد.

کیمبال خاطرنشان کرد: مهم آن چیزی است که از اینجا به بعد رخ خواهد داد. ایالات متحده به دنبال استفاده از سازوکار ماشه در قطعنامه ۲۲۳۱  است تا به این ترتیب تا تحریم‌های ایران را تمدید کند. با این حال، چون ایالات متحده خروج خود را از برجام اعلام کرده است، استدلال حقوقی برای چنین کاری ندارد. این موضعی است که دیگر اعضای شورای امنیت هم دارند.

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم خویشتنداری حکومت ایران در هفته‌های آینده تعیین کننده باشد تا دیدگاه اعضای شورای امنیت تغییر نکند. جز جمهوری دومنیکن، هیچ طرف دیگری از رویکرد پمپئو و ترامپ دفاع نکرد.

این فعال کنترل سلاح تاکید کرد: من بر این باور هستم که حتی اگر ایالات متحده بتواند بالاترین اقدام خود یعنی فعال کردن سازوکار ماشه را عملی کند، باز هم نخواهد توانست کاری ببرد. اگر این رویکرد روز جمعه جواب نداد، فکر نمی‌کنم اقدام شدیدتر برای فعال کردن سازوکار ماشه که هجوم بیشتری به برجام خواهد بود، هم جواب بدهد.

کیمبال تصریح کرد: اگر ایالات متحده و ایران به برجام باز نگردند، دو کشور در مسیر برخوردی خطرناک قرار خواهند گرفت. شکست قطعنامه آمریکا نشان داد که سیاست‌های کاخ سفید از حمایت بین‌المللی برخوردار نیست.

وی افزود: بر اساس اظهارات مقام‌های ایران، شاید ایران اقدامات شدیدی انجام دهد که به فروپاشی برجام برسد و برای همین من فکر می‌کنم خویشتنداری ایران در خصوص برنامه هسته‌ای و منطقه‌ای آن و پاسخ به دسترتسی آژانس بین‌المللی مهم است. با تغییر احتمالی دولت آمریکا، بازگشت آمریکا به برجام و کاهش تنش‌ها محتمل خواهد بود.

آمریکایی‌ها روز جمعه شکست سنگینی را در پی تصویب قطعنامه ضد ایرانی آنها، متحمل شد با این حال، ترامپ درباره شکست روز جمعه آمریکا در شورای امنیت، ادعا کرد: ما رای شورای امنیت را می‌دانستیم. برای اسنپ بک اقدام خواهیم کرد و شما در هفته آینده شاهد آن خواهید بود.

ترامپ که در هجدهم اردیبهشت ۱۳۹۷ به طور یکجانبه به مشارکت آمریکا در برجام خاتمه داد، سیاست موسوم به فشار حداکثری را بر مردم ایران تحمیل کرد تا به زعم خود بتواند درباره نقایص توافقی که همواره آن را فاجعه بار نامیده است، با ایران به توافقی جدید دست یابد.

با گذشت نزدیک به سه سال از تروریسم اقتصادی، آمریکایی‌ها در مقاطع مختلف سعی کردند با تحریک افکار عمومی و اینکه حق کامل برای پیشبرد اهداف ضد ایرانی خود در سازمان ملل را دارا هستند، راه را برای تصویب قطعنامه‌ای هموار کنند که خرید و فروش تسلیحات متعارف ایران را نشانه گرفته است.

به موجب قطعنامه ۲۲۳۱ که متعاقب برجام به تصویب شورای امنیت رسید، ممنوعیت تسلیحاتی ایران پس از ۱۳ سال در ۲۷ مهرماه امسال به پایان می‌رسد. از این رو، آمریکایی‌ها ابتدا قطعنامه بسیار سختگیرانه‌ای متشکل از ۱۵ بند مقدماتی و ۳۵ بند عملیاتی ارائه دادند.

با مشخص شدن مخالفت جدی کشورها با این قطعنامه که به نوعی اعلام جنگ با ایران محسوب می‌شد، آمریکایی‌ها روز سه‌شنبه قطعنامه خود را اصلاح کردند و به ۲ بند مقدماتی و ۲ بند عملیاتی محدود ساختند.

با این حال اکثریت قریب به اتفاق اعضای شورای امنیت با این مساله مخالف بودند چرا که این کار به معنای شلیک تیر آخر به برجام می‌دانند.  از این رو در رای‌گیری به قطعنامه پیشنهادی آمریکا که از ساعت ۵.۳۰ عصر پنج‌شنبه به مدت ۲۴ ساعت آغاز شد، روسیه و چین به صراحت با آن مخالفت کردند، ۱۱ عضو دیگر به آن رای ممتنع دادند و تنها آمریکا و جمهوری دومینیکن که تحت فشار شدید آمریکا قرار دارد و  مایک پمپئو وزیر خارجه ترامپ هم می‌خواست به آنجا سفر کند، به این قطعنامه رای مثبت دادند. 

به این ترتیب، نه تنها قطعنامه آمریکا کاملا شکست خورد بلکه ادعای آمریکایی‌ها در داشتن حق استفاده از مکانیسم ماشه هم در رای روز گذشته شورای امنیت و هم در اظهارات متعدد مقامات عضو برجام، رد شده است.

این کارشناس امور خلع سلاح در پاسخ به این سوال که در صورتی که ترامپ دوباره برنده شود، امکان اینکه وی با ایران توافق کند چه اندازه خواهد بود، گفت: فکر می‌کنم ترامپ نشان داده که همیشه جاه‌طلبی معامله‌گری را در جهان دارد.

کیمبال افزود: هرچند وی افرادی را بر سر کار می‌گذارد که علاقه‌ای به این کار ندارند و از جایگاه خود برای پیش بردن نقطه نظرات خاص خود بهره می‌برند.

وی یادآور شد: جان بولتون به این موضوع اذعان کرده است. بنابراین بزرگترین پرسش این خواهد بود که چه کسی وزیر خارجه و چه کسی مشاور امنیت ملی او خواهد شد؟ آیا ترامپ می‌تواند افراد مناسبی را در کابینه که همچون "تیم ب" نباشند، تعیین کند؟