صوفی: با بزن و بکوب نمی‌توان در ۱۴۰۰ رأی جمع کرد

«فرمول رأی آوری در ۱۴۰۰ چیست؟»؛ سوالی که این روزها نه فقط تبدیل به چالشی در بین اهالی سیاست و تحلیل شده است که حتی ذهن کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم را به خود مشغول کرده است.خاصه بعد از مشارکت پایین در انتخابات مجلس ۹۸ این نگرانی وجود دارد که طرح شعارهای تکراری و توسل به گفتمان های انتخاباتی پیشین دیگر زمینه ساز مشارکت مردمی را فراهم نکند. از همین روست که برخی تحلیلگران سیاست براین اعتقادند کاندیداهای ۱۴۰۰ باید طرحی نو در اندازند، طرحی که مشارکت را به روزگار قبل از اسفند ۹۸ بازگرداند.

علی صوفی از چهره های اصلاح طلب که سابقه وزارت را در کارنامه خود دارد معتقد است می تواند مردم را به حضور در پای صندوق های رأی ترغیب کرد اما نه با گفتمان های قبلی که اصولگرایان و اصلاح طلبان به آن متوسل می شدند. 

او براین اعتقاد است که «مردم دیگر هوشیار شده اند و اینگونه نیست که بخواهند تحت تاثیر شعارهایی قرار گیرند که موردی است.»

مردم از جریانات سیاسی قطع امید کرده اند

علی صوفی،  وزیر دولت اصلاحات، در گفتگو با خبرآنلاین درباره فرمول رای‌آوری کاندیداها در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و احتمال ظهور و بروز مجدد شعارهای پوپولیستی و اقتصادی و رغبت مردم به آن، گفت: مشکلاتی که جامعه و نظام اکنون با آن دست به گریبان است، نسبت به دوران همه انتخابات های گذشته ریاست جمهوری بی سابقه است؛ یعنی هیچ وقت شدت بحران در حدی نبوده که مردم از همه جریانات سیاسی قطع امید کرده باشند.

بعید است شعارهای سیاسی مردم را ترغیب به مشارکت کند

وی افزود: نکته جالب اینجاست که این یأس و سرخوردگی شامل جناح خاصی نمی شود، یعنی اینگونه نیست که فقط مختص اصلاح طلبان باشد یا مختص جریاناتی باشد که نگاه به خارج دارند، یا یک حزب و قشر خاص بلکه اصولگرایان و اصلاح طلبان و همه کسانی که به هرحال در درون نظام می گنجند و در جناح بندی ها قرار می گیرند همه دچار این یأس و سرخوردگی هستند.

این فعال سیاسی اصلاح طلب تصریح کرد: ما این شرایط را در یکی دو سال پیش هم می دیدم اما الان خیلی شدت پیدا کرده است، بنابراین بعید است که مردم با شعارهای سیاسی به صحنه بیایند، یا با نگاه به گفتمان های موجود امیدوار شوند که در قالب این گفتمان یا آن گفتمان می شود مشکلات کشور را حل کرد، این کار نیازمند یک گفتمان جدید است، یعنی یک گفتمان جدیدی که مبتنی بر احساس مردم باشد یعنی مبتنی بر این باشد که آن دلایل و عواملی که باعث بروز چنین مشکلاتی است را هدف قرار دهد (که خیلی هم سخت است) و مردم احساس کنند که این حرفی که آن شخص می زنند دقیقا حرف دل آنها است.

مخالف خوانی های احمدی نژاد یا تاختن به خانواده هاشمی دیگر جواب نمی دهد

صوفی تاکید کرد: هزینه این گفتمان، هزینه سنگینی خواهد بود. من قدرت و ظرفیت تحمل حاکمیت را نسبت به این گفتمان نمی بینیم چون باید بسیار ریشه ای باشد یعنی مردم دیگر چیزی را به صورت سطحی یا پوپولیستی نمی پذیرند؛ مثلا مخالف خوانی هایی که آقای احمدی نژاد داشت را در نظر بگیرید، آن نوع مخالف خوانی ها الان دیگر جواب نمی دهد.

وی گفت: اینکه کسی بیاید و همچون آقای احمدی نژاد به خانواده هاشمی یا شخص مرحوم هاشمی یا به مدیران گذشته بتازد و بخواهد یک موجی را درست کند؛ یک همچین اتفاقی دیگر نخواهد افتاد؛ فراموش نکردیم که هواداران آقای احمدی نژاد در سال ۸۸ می گفتند او دزدگیر ۸۸ است! یعنی هنوز دست احمدی نژاد و طیف آن برای مردم رو نشده بود.

دبیرکل حزب پیشروی اصلاحات یادآور شد: آقای احمدی نژاد به ناحق و نادرست تمام شخصیت های نظام را زیر سؤال برده بود، آقای کروبی را در رابطه با شهرام جزایری زیر سؤال برد، آقای مهندس موسوی را در رابطه با مدرک تحصیلی همسرش زیر سؤال برد، آقای ناطق نوری را در رابطه با خانه اش در لواسان زیر سؤال برد و .... . مردم دیگر این نوع تفکرات را نمی پذیرند، یعنی اینطور نیست که کسی بخواهد قهرمان شود و نظر مردم را با اینجور حرفها جلب کند، بلکه باید به سمت تغییرات اساسی رفت یعنی تغییرات اساسی و بنیادینی که از اختیار یک رئیس جمهور هم خارج است اما در آن حرفها است که می توان نظر مردم را جلب کنند.

یک زمان با بزن و بکوب می‌شد رای جمع کرد اما امروز حرف کارشناسی لازم است

وزیر دولت اصلاحات، ارائه شعارهای اجتماعی و اصلاح طلبانه را هم غیر موثر دانست و تصریح کرد:  یک زمان بود که به لحاظ فرهنگی یک جو سنگین در جامعه حاکم بود و کافی بود یک نفر بیاید و مقداری فضای شاد به وجود آورد و مقداری بزن و بکوب در تبلیغات انتخاباتیش راه اندازد، این کار جواب می داد و مردم احساس می کردند که این با کسانی که الان هستند متفاوت است و به او رای می دادند، اما الان اینگونه نیست و انقدر مشکلات کشور زیربنایی و حجیم است که آن کسی که می خواهد روی کار بیاید باید یک حرف کارشناسی و اساسی در سطح بین المللی داشته باشد که چگونه می خواهد کشور را از فشار تحریم ها خارج کند، چگونه می خواهد وضعیت معیشتی مردم را بهبود ببخشد و چطور می خواهد این اقتصاد بیمار را درمان کند یا چطور می خواهد حجم بالای نقدینگی را به سمت تولید و اثربخشی برای حل مشکلات مردم جذب کند.

وی تاکید کرد: مردم دیگر هوشیار شده اند و اینگونه نیست که بخواهند تحت تاثیر شعارهایی قرار گیرند که موردی است. به نظر من دیگر این شعارهای پوپولیستی جواب نمی دهد.

کاندیدایی که تغییر در کشور ایجاد کند وجود دارد اما...

صوفی در پاسخ به این پرسش که آیا اکنون چنین کاندیدایی با این تفکر برای تغییر در کشور هست  که بتواند هوادار پیدا کند و جریان های سیاسی و نهادهای حاکمیتی هم او را تایید کنند، اظهار کرد: بله، اگر نخبگان سیاسی کشور از حالت یأس خارج شوند و امیدوار شوند و مقداری فضای انتخابات باز شود و حاکمیت مشارکت حداکثری که شعار همیشگی هست را وجه همت خود قرار دهد و الزامات آن را فراهم کند، در تایید بررسی صلاحیت ها آن حالت انقباضی گذشته وجود نداشته باشد، چنین کاندیدایی هم پیدا می شود.

وی خاطر نشان کرد: یعنی کسی پیدا می شود که بتواند در سطح بین المللی ایجاد اعتماد کند و به سمت تنش زدایی برود و در سطح داخلی هم در نتیجه با آن تنش زدایی که انجام می دهد بتواند گشایشی برای مردم ایجاد کند. این کار احتیاج به هوش و فراست و تدبیر بالایی دارد، شاید بهتر است بگویم یک عقل جمعی می خواهد که رقابت های تمام جریانات سیاسی برنامه محور باشد و تلاش کنند که برنامه هایی ارائه کنند که بر اساس آن برنامه و با تکیه بر شخصیتی که معرفی می کنند که مورد اعتماد مردم است (یعنی شخصیتی ناآشنا نباشد)، بتوانند نظر مردم را جلب کنند. من فکر می کنم اگر فضا باز باشد چنین شخصیت هایی پیدا می شود اما در این فضا کسی اصلا به انتخابات ورود نمی کند.

مردم خاطره خوشی از دوران ریاست جمهوری آقای خاتمی دارند

این فعال سیاسی اصلاح طلب در پاسخ به اینکه آیا مصداق چنین فردی در کشور وجود دارد یا خیر، گفت: من بین کسانی که امتحان پس داده اند آقای خاتمی را می توانم نام ببرم. هنوز که هنوز است مردم خاطره خوشی از دوران ریاست جمهوری آقای خاتمی دارند. با توجه به جمیع جهات مردم از آن دوران راضی هستند .

وی یادآور شد: هنوز چهره های ملی مثل ایشان می توانند مردم را امیدوار کنند و پای صندوق های رای بیاورد و این امید را بدهند چون این افراد یک نگاه انتقادی با رویکرد مردمی به حاکمیت دارند و خواهان اصلاحات اساسی هستند.

صوفی تصریح کرد: چنین شخصیت هایی پیدا می شوند درعین حال  در کنار همین شخصیت ها افرادی هم هستند که صاحب فکر و اندیشه هستند و رویکرد مردمی هم دارند بنابراین من فکر می کنم پیش از هرچیزباید زیربنایی صحبت فراهم شود و گفتمانی که ایجاد می شود باید آنقدر اعتماد برانگیز باشد که مردم احساس کنند هدف، بهبود وضع مردم و تامین خواسته های مردم است.

مردم هم از اصلاح طلبان ناامید شده اند هم از اصولگرایان

دبیرکل حزب پیشروی اصلاحات با اشاره به مشارکت پایین مردم در انتخابات مجلس یازدهم در اسفندماه سال گذشته، در پاسخ به این پرسش که آیا امکان بازگشت و عرض اندام اصلاح طلبان در انتخابات ۱۴۰۰ وجود دارد یا خیر، گفت: با گفتمان موجود خیر. البته مردم نسبت به کل مجموعه بی اعتماد شده اند و اصلا ربطی به اصلاح طلب و اصولگرا ندارد و مردم اصلاح طلبان و اصولگرایان و همه را به نوعی در به وجود آمدن این وضعیت مقصر می دانند.

وی ادامه داد: همانطور که عرض کردم گفتمان باید تغییر کند تا مردم به آن جلب شوند چون اصل و اساس، مردم هستند و اگر مردم به انتخابات امیدوار شوند و پای صندوق های رای بیایند قطعا شانس اصلاح طلبان بیشتر خواهد شد.

با مشارکت ۴۰ درصدی نمی‌شود تغییری در کشور ایجاد کرد

صوفی تاکید کرد: با این ۴۰ درصدی که در انتخابات ۹۸ حضور پیدا کردند، نمی شود تغییری به وجود آورد، بلکه آن ۶۰ درصد باقیمانده را باید امیدوار کرد.  اگر آن ۶۰ درصد بخواهد امیدوار شود هم احتیاج به گفتمان و فضای جدیدی است. یعنی باید یک فضای متفاوت از گذشته پدید آید، فضایی که واقعا انتخاب کننده اصلی، مردم باشند و فیلترهایی که به ناحق گذاشته شده است، برداشته شود.

این فعال سیاسی اصلاح طلب با انتقاد از رویکرد شورای نگهبان، اظهار کرد:  مثلا نظارت استصوابی به دوره قبل برگردد یعنی از حالت استصوابی خارج شود و به قبل از انتخابات مجلس چهارم برگردد، به این معنا که تایید صلاحیت ها در هیئت های اجرایی با استعلام از ۴ منبع قانونی تعریف شده انجام شود و دیگر بعد از این کسی روی صلاحیت ها دست نگذارد.

رفتار شورای نگهبان باعث قدرت و تسلط یک طیف شده است

وی با بیان اینکه شرایط فعلی در شورای نگهبان باعث شده یک طیف در کشور احساس قدرت و تسلط کند، افزود: اگر فضایی به وجود آید که کاندیداها و گرایش های سیاسی و احزاب احساس کنند که آن موانع برداشته شده است و می توانند یک انتخابات آزاد داشته باشند و به یک انتخابات قانونی و عادلانه امیدوار باشند خیلی از مسائل تغییر خواهد کرد.

صوفی تصریح کرد: اما این کار فقط در گرو این است که حاکمیت واقعا به دنبال مشارکت حداکثری برود و الزامات و ساز و کارهای آن را کاملا فراهم کند تا بتواند اعتماد جریانات سیاسی و مردم را جلب کند و از این طرف هم جریانات سیاسی بتوانند با گفتمان روز (نه گفتمان ۱۰ سال پیش)، در جامعه فعالیت کنند و نگران فیلترهای موجود نباشند.