سه هیچ به نفع ایران ؛ دستان ترامپ روی تپانچه خالی!

دولت ترامپ تمام امکاناتش علیه ایران را به خدمت گرفته و تحریم‌های گسترده علیه آن تحمیل کرده است. به رغم اینکه ترامپ از توافق هسته‌ای امضا شده در سال 2015 عقب‌نشینی یکجانبه‌ای کرد ولی در نهایت خودش را در بحران سیاسی می‌بیند که ناشی از محاسبه‌های اشتباهی است که او را در گوشه‌ای قرار داده و او مجبور است به توافقی بازگردد که از آن خارج شده است ولی این امر ممکن نیست و حتی همپیمانان اروپاییِ واشنگتن با طرح فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران، که مرتبط با توافق هسته‌ای و درخصوص تداوم تحریم تسلیحاتی است، مخالفت کردند.

طی روزهای اخیر یاس و ناامیدی دولت آمریکا آشکار شده و ترامپ هیچ برگه و اهرمی ندارد، همپیمانانش خودشان را از ماجراجویی‌های او بر ضد ایران دور کرده‌اند؛ چرا که متوجه شده‌اند که ایران تا آخرین لحظه به تعهدات هسته‌ای خود پایبند بود و گام‌های کاهش تعهداتش را بعد از خروج آمریکا از توافق برداشته است. افزون بر آن، دولت آمریکا موفق نشده کمپین علیه ایران را راه‌اندازی کند؛ چرا که رابطه میان تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باعث عبور از تمامی بحران‌ها در این‌باره شده است و آنگونه که "علی اکبر صالحی" رئیس سازمان انرژی اتمی ایران تأکید کرده است، آژانس هیچگونه درخواستی برای دسترسی به "مکان‌های جدید" ندارد.

در سایه چنین تحولاتی، ترامپ چاره‌ای جز رجوع به سلاح کلاسیک خود، یعنی ارعاب و تحریم‌ها ندارد. دولت آمریکا گفته است که روز شنبه (امروز) مکانیسم ماشه را فعال و تحریم‌هایی را علیه طرف‌هایی که از تحریم‌ها علیه ایران تخطی بکنند، اعمال خواهد کرد. این تهدید چه معنایی دارد؟

- این بدان معناست که ایالات متحده بیش از گذشته در عرصه بین‌المللی منزوی شده است. بعد از آنکه "مایک پمپئو" وزیر خارجه، خود را در شورای امنیت با دومینیکا و طرح ناموفقش برای فعال‌سازی تحریم‌ها تنها دید، واشنگتن ضربه دوم را در همان صحنه بین‌المللی دریافت کرد. امروز، اگر واشنگتن تصمیم به تحریم آن دسته از کشورهایی اروپایی گرفته است که متقاعد شده‌اند چنین تصمیم و سیاست آمریکا غیر قانونی است، یعنی اینکه دامنه انزوای ترامپ به‌ویژه در میان همپیمانانش زیادتر شده است.

- یعنی اینکه ترامپ به سیاست‌های بسیار تهاجمی و خصمانه متوسل شده است؛ از جمله اقدامش به دزدی دریایی و توقیف نفت‌کش ایرانی یا هر نفتکشی که با تهران تعامل می‌کنند.

- انتظار می‌رود ترامپ در سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل مواضع تندی مطرح کند. چنین موضع‌گیری باتوجه به وضعیت بحرانی رئیس‌جمهوری آمریکا طبیعی خواهد بود؛ چرا که او او تمامی اهرم‌هایش را از دست داده و تلاش‌هایش برای ایجاد دستاوردی تا قبل از انتخابات، که شانس برنده شدن او را زیاد کند، بی‌نتیجه مانده است.

در واقع، موضع ایران از همان ابتدا عامل محوری در قلدری آمریکا بوده است و اروپایی‌ها دیگر نمی‌تواند بر این قلدری سرپوش بگذارند. موضع ایران همچنین در تقویت اهرم‌های تهران برای مواجهه با سیاست آمریکا سهیم بوده، و موید این واقعیت، انزوای کنونی واشنگتن است.

اگر وضعیت به مرحله‌ای برسد که ترامپ تهدیدهایش را اجرا کند ایران موضعی شفاف اتخاذ خواهد کرد و تجربیات گذشته نشان داده که تهران هر باری که منافعش به دلیل زورگویی آمریکا به خطر افتاده، پاسخی قاطع داده است.

گزارش‌ها و اظهارات دیپلمات‌های اروپایی نشان می‌دهد که تهدیدها و فریادهای ترامپ بازتاب ناامیدی است که بعد از شکست تمام گزینه‌هایش درباره پرونده هسته‌ای ایران، بر او عارض شده. تمامی اهرم‌ها و کارت‌هایش بی‌ارزش شده و هرگامی که واشنگتن برمی‌دارد غیرقانونی و مردود خواهد بود. آیا ترامپ گام بعدی را خواهد برداشت؟ تمامی طرف‌های توافق هسته‌ای می‌دانند که تپانچه تحریم‌های آمریکا خالی از فشنگ و گلوله شده است و فشردن ماشه از طریق مکانیسم ماشه آمریکایی صدای بلندِ توخالی است.

حسین الموسوی