حباب قیمت دلار می‌ترکد؟

بهای هر گرم طلای ۱۸ عیار در سال ۹۹ ناگهان شیب تندتر گرفته و از گرمی ۵۸۸ هزار تومان در ۱۵ فروردین امسال، امروز به یک میلیون و ۳۵۲ هزار تومان رسیده است. این در حالی است که شیب افزایش قیمت طلا در سال ۹۸ با آهنگ کندتری دنبال شده است.

طلا در ۱۵ فروردین پارسال فقط گرمی ۴۳۰ هزار تومان قیمت خورد و در ۱۵ مهر ۹۸ به گرمی ۴۰۸ هزار تومان کاهش داشت اما بهای طلا دوباره تا پایان سال به بیشتر از گرمی ۶۰۰ هزار تومان رسید. نگاهی به تاریخچه قیمت طلا نشان می‌دهد که بهای آن مدت طولانی از سال ۹۲ تا ۹۷ ثبات داشته است و نوسان محدود در بازه ۹۸ تا ۱۵۰ هزار تومان را در ۵ سال تجربه کرده است.

رفتار طلا در بازار ایران به طور مستقیم به رفتار دلار بستگی داشته است و در زمان‌هایی که دلار ثبات قیمت را تجربه کرده، بازار طلا هم به آرامش رسیده است. بنابراین یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر آینده طلا قیمت دلار و سپس بهای طلای جهانی است.

روند قیمت طلا از نگاه تحلیلگران جهانی

اما ماجرای طلا امسال با سال‌های پیش کمی متفاوت است و شیوع کرونا و توقف سرمایه گذاری‌ها در جهان موجب شده که طلا به عنوان دارایی امن محسوب شود و تقاضای جهانی را به خود جلب کند. رشد قیمت طلا در بازار جهان در شرایطی است که تحلیلگران این بازار معتقدند تا زمانی که کرونا در جهان نااطمینانی ایجاد می‌کند رشد قیمت این فلز ادامه دارد و بعد از آن احتمال دارد به سرنوشت سال ۲۰۱۱ دچار شود که بهای جهانی طلا ریزش کرد و سالیان سال با قیمت‌های پایین‌تر از نقطه اوج معامله شد. بنابراین اگر طلا با مهار کرونا اتفاق سال ۲۰۱۱ را تجربه کند، امکان کاهش قیمت طلا دور در بلندمدت دور از انتظار نیست.

آیا حباب قیمت دلار می‌شکند؟

از آن سمت در بازار ایران که علاوه بر کرونا با تحریم هم درگیر است، سرنوشت طلا به سرنوشت دلار هم گره خورده است. پیمان مولوی، اقتصاددان درباره آینده دلار گفته است که بازار ارز در سال ۹۸ متناسب با تورم رشد نکرده بود. در واقع اگر تورم را ۴۱ درصد در نظر بگیریم، رشد دلار و مسکن پایین‌تر از میزان تورم بود. بازار سرمایه البته بیشتر از میزان تورم رشد کرد. تقریبا محتمل بود که در سال ۹۹ رشد قیمت در دلار و مسکن خواهیم داشت.

او نظرش درباره حباب دلار را هم اینگونه توضیح می‌دهد که قیمت دلار حباب ندارد و شاید بتوان گفت به نوعی حباب ریال شکسته شده است. ریال سال‌های سال به جای اینکه بهره‌وری داشته باشد تنها از محل فروش نفت ارزش آن کنترل شد بدون اینکه تولید ناخالص ملی ما رشد چشمگیری داشته باشد و در واقع با پول نفت به دلار یارانه پرداخت می‌کردیم.

به اعتقاد این اقتصاددان تنها تقویت ارزش ریال می‌تواند قیمت دلار در بازار ایران را مهار کند و تقویت ارزش ریال با رشد تولید ناخالص داخلی اتفاق می‌افتد. مولوی تاکید دارد که اگر تحریم‌ها نبود و مبادلات ما در حالت عادی قرار داشت این کاهش ارزش ریال و افزایش قمیت ارز می‌توانست به بخش‌هایی از اقتصاد از جمله تهییج و تشویق صادرات کمک کند، اما این اتفاق هم رخ نمی‌دهد و ناخودآگاه اثر افزایش قیمت دلار بیشتر از هر چیزی منفی است.

با این شرایط باید گفت که هم کاهش قیمت جهانی طلا و هم مذاکره احتمالی با امریکا تاثیر بلندمدت روی بازار طلا دارند و کاهش قابل ملاحظه قیمت طلا فعلا دور از انتظار به نظر می‌رسد.