چهره جدید آمریکا ‌‌بعد از ۳ نوامبر

گزارش‌های زیادی منتشر شده از اینکه دولت ترامپ نهادهای انتظامی و آژانس‌های مجری قانون را برای کم‌اهمیت جلوه‌دادن یا حتی نادیده‌گرفتن تهدید ناشی از این سازمان‌ها و گروه‌های راست‌گرا تحت فشار قرار داده است. ترامپ با بازگذاشتن فضای فعالیت برای این گروه‌ها در واقع اجازه داده که خشونت وارد صحنه سیاسی ایالات متحده شود؛ خشونتی که از دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ تاکنون به این شدت دیده نشده بود.‌‌ ماه گذشته گروهی از افراط‌گرایان ضددولتی به دلیل توطئه برای ربودن «گرچن ویتمر» فرماندار دموکرات ایالت میشیگان دستگیر شدند. تلاش برای ربودن ویتمر پس از آن صورت گرفت که او از فرمان ترامپ برای پایان‌دادن به محدودیت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا سرپیچی کرده بود. این نمونه به‌خوبی نشان می‌دهد که باید در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری و تا روزها و هفته‌های بعد از آن انتظار چنین خشونت‌هایی را داشته باشیم. ‌چنین شرایطی بی‌سابقه نیست و در دوره‌های قبلی در تاریخ آمریکا هم رخ داده است. اما دو عامل مهم که در این میان اثرگذار است، زمانی است که وقتی نخبگان سیاسی این گروه‌های مسلح را حتی به‌طور ضمنی تأیید و حمایت می‌کنند و همچنین زمانی که دولت‌ها قادر نیستند واکنشی محکم و منسجم در قبال خشونت‌های این گروه‌ها نشان دهند. هر‌دو این عوامل در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ وجود دارد و همین امر باعث نگرانی بیشتر شده است؛ چراکه در این صورت کنترل خشونت و ناآرامی بسیار دشوارتر از قبل می‌شود.

بدون تردید می‌توان گفت صرف‌نظر از اینکه کدام نامزد در انتخابات سوم نوامبر پیروز شود، تداوم ریاست‌جمهوری ترامپ در چهار سال آینده راه را برای خشونت‌های انتخاباتی بیشتر هموارتر خواهد کرد. اگر سیستم سیاسی حاکم بر ایالات ‌متحده حضور گروه‌های مسلح را عادی‌سازی کند و سازمان‌ها و آژانس‌های مجری قانون نتوانند با این چالش مقابله کنند، این احتمال وجود دارد که در آینده‌ای نزدیک مزیت‌های انتخاباتی برای پرورش این گروه‌ها اختصاص یابد و رسما وارد مناسبات سیاسی در ایالات متحده شوند.‌ برخی از تحلیلگران نگاه بدبینانه‌تری دارند و می‌گویند ادامه این روند می‌تواند آمریکا را در مسیری به سمت یک جنگ داخلی دیگر قرار دهد. اما سناریوی بسیار محتمل‌تر، تکرار چرخه خشونت سیاسی در سطح پایین است که از سوی رهبران سیاسی تحریک یا فعال می‌شود و به‌تدریج کیفیت دموکراسی آمریکا را از بین می‌برد.

گروه‌های مسلح  در آمریکا

گروه‌های مسلحی که در آمریکا فعالیت می‌کنند، طیف وسیعی از اهداف را دنبال می‌کنند. برخی از آنها اساسا ضد حکومت هستند که این امر مشارکت معنادار با جریان‌های سیاسی را برای آنها دشوار می‌کند. برخی دیگر از گروه‌های مسلح در درجه اول بر مبارزه با آنچه «گسترش سریع قدرت دولت» و «قدرت‌نمایی چپ‌گرایان» می‌نامند، تمرکز دارند. در دوره ترامپ، این گروه‌ها خشم خود را به‌طور فزاینده‌ای به فرمانداران دموکرات و دیگر چهره‌های سیاسی نشان می‌دهند که دیدگاهی مخالف نگاه نژادپرستانه آنها از دولت و ملت آمریکا دارند.‌ برخی از گروه‌های شناخته‌شده شامل «پسران افتخار» (پسران مغرور) گروه راست‌گرای مسلح؛ بخش‌هایی از جنبش بوگالو، یک سازمان ضددولتی سازمان‌یافته، «کوکلاس‌کلان» شامل نئونازی‌ها و گروه‌های نژادپرست مشابه و همچنین دیگر گروه‌های شبه‌نظامی محلی می‌شوند.‌ فراتر از فعالیت‌های سازمان‌یافته‌تر، بسیاری از این گروه‌ها از شیوه اقدامات گرگ‌های تنها الهام می‌گیرند و برخی دیگر هم تلاش می‌کنند تا در ارتش آمریکا و پلیس محلی نفوذ کنند.

قبل از انتخاب ترامپ در سال ۲۰۱۶، این گروه‌ها عمدتا در حاشیه صحنه سیاسی فعالیت می‌کردند و از سوی غالب سیاست‌مداران که در دو جریان اصلی قدرت حضور داشتند، محکوم و طرد می‌شدند.

اما اظهارات تحریک‌آمیز دونالد ترامپ به نوعی به اقدامات آنها مشروعیت بخشیده است. ترامپ با تمجید از ایستادگی «پسران افتخار» و امتناع از محکوم‌کردن خشونت‌ها و اقدامات آنها در سال 2017 در «شارلوتس ویل» ابهامی به سود این گروه‌های راست‌گرای افراطی در صحنه سیاسی آمریکا ایجاد کرده است.

حتی انتقادهای بعدی ترامپ علیه این گروه‌ها که تحت فشار و انتقاد افکارعمومی صورت می‌گرفت هم مشروط بود و ترامپ در نقد این جریان‌ها به انتقاد از مخالفان آنها نیز می‌پرداخت.‌اما فقط حمایت‌های لفظی ترامپ از این جریان‌های افراطی نبوده که تفاوت‌هایی با دهه‌های گذشته و رؤسای‌ جمهور پیشین ایجاد کرده است. ‌دولت ترامپ به‌طور مداوم وزارت امنیت داخلی ایالات ‌متحده را تحت فشار قرار داده ‌است تا تهدید ایجادشده از سوی راست‌گرایان افراطی را کم‌اهمیت جلوه دهد و به‌این ترتیب فضایی بهتر برای فعالیت این گروه‌ها فراهم شود. ‌در ایالات متحده که از لحاظ سیاسی انعطاف‌پذیر است، نیروی انتظامی سیستم غیرمتمرکزی دارد، مقامات محلی اغلب در‌صورتی که بخواهند می‌توانند فعالیت‌های گروه‌های ستیزه‌جو را نادیده بگیرند یا در برابر آنها مماشات کنند. برخی دیگر حتی پا را فراتر گذاشته‌اند؛ برای مثال، در جریان یک اعتراض ضددولتی، کلانتر محلی در ایالت میشیگان در کنار دو نفر از اعضای گروه شبه‌نظامی که به تلاش برای ربودن فرماندار میشیگان متهم شده‌اند، حضور داشت.

یک یافته اصلی در تحقیقات درباره خشونت انتخاباتی این است که سرکوب منسجم، مداوم و بازدارندگی گروه‌های مسلح غیردولتی می‌تواند تفاوت زیادی در توانایی آنها برای اعمال خشونت ایجاد کند. اگر چنین مانعی وجود نداشته باشد یا واکنش دولت غیرقابل پیش‌بینی باشد، این گروه‌ها می‌توانند فضای مانور بیشتری برای تأثیرگذاری بر نتایج انتخابات در اختیار داشته باشند، به‌ویژه هنگامی که سیاست‌مداران قدرتمند از آنها حمایت لفظی می‌کنند.

قدمی به جلو

یک سؤال مهم این است که آیا می‌توان دستاوردهای گروه‌های مسلح در ایالات متحده را از میان برد؟ حتی اگر نتیجه انتخابات پیروزی قاطعانه یکی از نامزدها را رقم بزند و خشونتی رخ ندهد، استراتژی‌هایی که ترامپ در پیش گرفته و فضای مجازی که در اختیار راست‌گرایان مسلح قرار داده می‌تواند از سوی سایر سیاست‌مداران هم با استقبال روبه‌رو شود.

تا زمانی که هزینه سیاسی مشخصی برای این استراتژی ترامپ وجود نداشته باشد، موفقیت نسبی انتخاباتی او ممکن است باعث شود که پذیرش فعالیت گروه‌های مسلح از سوی نخبگان سیاسی به تاکتیک انتخاباتی جذاب در آینده تبدیل شود. سناریوی نگران‌کننده هم این است که گروه‌ها چشم‌انتظار دریافت میزانی از حمایت ضمنی یا حتی آشکار از سوی رهبران سیاسی باشند تا در سایه آن بتوانند با قدرت بیشتری به جذب نیرو و سازماندهی خود بپردازند.

اگرچه در این مرحله بعید است که اشکال و اعتراض مستقیم و آشکار به انتخابات وارد شود تا زمینه حضور این گروه‌های شبه‌نظامی فراهم شود اما می‌توان آینده‌ای را تصور کرد که در آن فعالان حزبی و بازیگران اسلحه‌به‌دست، روابط خود را بیش از امروز نهادینه کنند. ‌حتی خشونت سیاسی پراکنده در سطح پایین نیز اگر ادامه یابد و با مانع روبه‌رو شود، پتانسیل این را دارد که وارد مسیرهای خطرناک و غیر قابل کنترل شود. برای مثال، ایجاد ترس از سوی این گروه‌ها ممکن است کارمندان دولت را از انجام وظایف خود منصرف کند، برخی از شهروندان را از رأی‌دادن منصرف کند و به‌طور گسترده‌تر، کیفیت انتخابات و حاکمیت را در سراسر آمریکا تضعیف کند.‌ بهترین شانس برای محافظت از ساختار سیاسی و دموکراتیک آمریکا در برابر این گروه‌ها، انکار یکنواخت خشونت انتخاباتی از سوی سیاست‌مداران برجسته در هر دو طیف سیاسی است، از دموکرات‌های چپ‌گرا گرفته تا جمهوری‌خواهانی که از ترامپ حمایت می‌کنند. ‌آژانس‌ها و نهادهای مجری قانون در ایالات متحده در سطح فدرال، ایالت‌ها و محلی نیز باید عملیات بدون جانبداری علیه شبه‌نظامیان راست افراطی را از سر بگیرند و تفاوتی میان آنها و دیگر افراط‌گرایان قائل نشوند. گزارش‌های رسانه‌ها در مورد گروه‌های مسلح راست‌گرا نیز می‌تواند به شکل مثبت بر افکار عمومی تأثیرگذار باشد. ‌کاهش همراهی افکار عمومی با این گروه‌ها هم هزینه‌های اقدامات آنها را افزایش می‌دهد و هم خطرات سیاسی را برای سیاست‌مدارانی ایجاد می‌کند که از این جریان‌ها حمایت می‌کنند. ‌اگرچه پس‌گرفتن دستاوردهای گروه‌های راست‌گرای مسلح که در سال‌های ریاست‌جمهوری ترامپ ایجاد شده یا می‌شود کار دشواری خواهد بود اما جانشین ترامپ فرصت و ابزار مبارزه با آنها را در اختیار دارد. اقدامات هماهنگ و همراهی هر دو حزب می‌تواند دموکراسی ایالات متحده را از نفوذ آنها خلاص کند.

آماده‌باش برای آشوب

آمریکا روزهای عجیبی را سپری می‌کند؛‌ انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور با چنان تردیدهایی همراه شده که برخی از چند روز مانده به برگزاری انتخابات سخن از آشوب به میان آورده‌اند و نصب حفاظ و حصارها در جای جای شهرهای اصلی به‌ویژه واشنگتن حکایت از تنش‌ها و ناآرامی‌ها دارد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، صدای چکش، مته و اره برقی، موسیقی متن پایتخت آمریکا در چند روز گذشته تا انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ آمریکاست؛ صحنه کارگرانی که در حال نصب حفاظ در سطح شهر هستند، حکایت از احتمال بروز تنش‌ها و ناآرامی‌ها در روز انتخابات و روزهای پس از آن دارد. همچنین گزارش‌های رسیده حاکی از آن است که بسیاری از محافل و انجمن‌ها، تجمعات و اعتراضاتی را پیش‌بینی و برنامه‌ریزی کرده‌اند. این در حالی است که در چند روز گذشته، تعداد زیادی از مغازه‌داران مرکز شهر واشنگتن از ترس اعتراضاتی که در روز انتخابات یا بعد از آن اتفاق خواهد افتاد، تخته‌های چوبی بر ویترین‌های فروشگاه‌های خود برای محافظت آن نصب کرده‌اند؛ بسیاری از آنها از نگهداری این حفاظ‌ها تا زمان مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری در ژانویه خبر دادند. بسیاری از صاحبان این مشاغل آزاد با ابراز تأسف از سختی کار در این شرایط بیان کردند: به‌هر‌روی، پیشگیری بهتر از درمان است. این رسانه فرانسوی قبل از رقابت‌های اصلی این‌گونه می‌نویسد که در صورت رقابت نزدیک و به‌تأخیرانداختن اعلام نتایج، ممکن است سناریوهای فاجعه‌باری رقم بخورد؛ مانند آنکه طرفداران دو نامزد به خیابان‌ها بیایند و خواستار حذف رقیب شوند یا حتی اسلحه به دست گیرند. دونالد ترامپ بارها اعلام کرده که در صورت شکست در انتخابات مشخص نیست که آیا قدرت را مسالمت‌آمیز انتقال می‌دهد یا خیر. در این میان سخنان شهردار واشنگتن به تردیدها و ترس از آشوب دامن زده است؛ او می‌گوید ما می‌دانیم که برخی افراد به دنبال ایجاد هرج‌ومرج و آشوب هستند؛ ما هنوز اطلاعات دقیقی در‌این‌باره نداریم اما درصدد تأمین امنیت شهر و شهروندان هستیم.