کدام داروها را باید با معده خالی بخوریم؟

معمولا داروهایی که با معده خالی تجویز می‌شوند شامل: انواع خاصی از آنتی بیوتیک ها، دارو‌های اچ.آی.وی، دارو‌های آسم و داروهای پوکی استخوان می‌شود.

مکمل‌های معدنی (مینرال) و ویتامین‌ها را با معده خالی بخوریم؟

توصیه خاصی در مورد زمان مصرف مکمل‌ها وجود ندارد، اما ویتامین‌های محلول در چربی همچون A، E، D و K را بعد از خوردن غذاهای چرب بخورید. مکمل‌های مینرال (کلسیم، روی، منیزیم، آهن و...) را همزمان و با مواد غذایی حاوی هر ماده معدنی مصرف نکنید.

برخی آنتی بیوتیک‌ها را با معده خالی بخورید

برخی از آنتی بیوتیک‌ها مانند: فنوکسی متیل پنی سیلین (همچنین به عنوان پنی سیلین V شناخته می‌شود ) بهتر است با معده خالی مصرف شود زیرا پس از قرار گرفتن در معرض شرایط اسیدی به مدت طولانی می‌توانند اثر کم تری داشته باشند. غذا می‌تواند به عنوان یک مانع فیزیکی درسطح دیواره روده عمل کرده و از جذب برخی دارو‌ها به جریان خون پیشگیری کند.

داروهای پوکی استخوان را با آب و معده خالی بخورید

عناصری درغذا مانند کلسیم یا آهن نیز ممکن است به داروهای خاصی متصل شوند و جذب در جریان خون را کاهش داده و منجر به کاهش اثربخشی شود. به همین دلیل داروهای پوکی استخوان مانند ریزدرونات و آلندرونات باید فقط با آب و معده خالی مصرف شوند.

آیا می‌توان مسکن‌ها را با معده خالی و همراه داروهای معده مصرف نمود؟

برای کاهش عوارض گوارشی بهتر است مسکن‌ها با معده پر مصرف شوند اما برخی افراد برای این که مسکن سریع تر اثر کند آن را با معده خالی می‌خورند و برای آن که دچار مشکلات گوارشی نشوند، همزمان از داروهای معده همچون رانیتیدین استفاده می‌کنند. مصرف همزمان دارو باید تحت نظر پزشک معالج انجام شود اما برخی پزشکان برای آن که دارو کمترین عارضه گوارشی را داشته باشد، این نوع روش مصرف را مناسب می‌دانند.

برای اثر بخشی بهتر برخی داروها را با معده خالی نخورید:

توصیه می‌شود داروهای خاصی همراه با غذا مصرف شوند زیرا تغییرات فیزیولوژیکی بعد از خوردن غذا می‌تواند میزان جذب دارو توسط بدن را افزایش دهد. به عنوان مثال، کپسول‌های ایتراکونازول (که برای درمان برخی از عفونت‌های قارچی استفاده می‌شود ) باید همراه غذا و در بعضی موارد نوشیدنی‌های اسیدی مانند نوشابه مصرف شود زیرا این دارو برای جذب، نیاز به یک محیط اسیدی دارد.

مصرف برخی از دارو‌ها همراه غذا می‌تواند خطر عوارض جانبی را کاهش دهد. به عنوان مثال: دارو‌های دیابت مانند گلیکازید یا گلیمپیراید ( متعلق به گروه دارویی شناخته شده به نام سولفیل اوره ) باید همراه با غذا مصرف شوند تا خطر قند خون پایین را کاهش دهند.

مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن ( برای درد و التهاب ) یا متفورمین ( برای دیابت ) همراه با غذا برای کاهش حالت تهوع و ناراحتی معده نیز توصیه می‌شود.

آیا اندازه وعده غذایی واقعا مهم است؟

رابطه بین اندازه وعده غذایی و اثر دارو به طور گسترده‌ای مورد مطالعه قرار نگرفته است. اگر نیاز به مصرف دارو دارید و زمان غذا نیست، گاهی اوقات میان وعده نیز کفایت می‌کند اما برای برخی از دارو ها، اندازه وعده غذایی مهم است.

به عنوان مثال: ارلیستات که برای کمک به کاهش وزن و جذب چربی بعد از غذا تجویز می‌شود، مهم است که همراه با وعده‌های غذایی اصلی مصرف شود تا اثر بهینه داشته باشد.

آیا می‌توان قرص‌های جویدنی را نجوید؟

برخی داروها مانند دایمتیکون یا آسپیرین ۱۰۰ میلی گرم حاوی مواد بازکننده نبوده و اگر قبل از جویدن و خرد شدن مصرف شوند، در معده باز و جذب نمی‌شود.

برخی قرص‌ها به دلیل جذب از طریق روده نباید جویده و خرد شوند، این قرص‌ها اغلب پوشش خاصی دارند مانند آسپیرین ۸۰میلی گرم که دارای پوششی خاص است و فقط باید در روده باز شود، نباید جویده شود. در صورت جویدن، این دارو در معده باز شده و سبب آسیب به آن می‌شود.

تداخل غذایی با داروها

خوردن غذاهای سرشار از فیبر، پروتئین یا چربی می‌تواند در جذب برخی از داروها تاثیر بگذارد. برخی غذاها، میوه‌ها و سبزیجات به دلیل داشتن ترکیبات متنوع ممکن است اثرات دارو را کاهش یا افزایش دهند.

ممکن است لازم باشد که به طور کلی از مصرف گریپ فروت خودداری کنید زیرا ممکن است در متابولیسم ( پردازش ) برخی دارو‌ها در بدن اختلال ایجاد کند و منجر به عوارض جانبی شود. گریپ فروت به علت کاهش سرعت متابولیسم برخی داروها نباید با داروهای کاهنده فشارخون، داروهای مهارکننده سیستم ایمنی و داروهای هورمونی و ضد بارداری خوراکی مصرف شوند، زیرا به افزایش اثر دارو منجر می‌شود و این اثر تا ۷۲ ساعت ماندگار است.

بیمارانی که از داروی ضد انعقاد خون استفاده می‌کنند، باید سیر، پیاز و گیاهان برگ سبز مانند کرفس، کاهو، اسفناج، گیاه گزنه و محصولات پروبیوتیک را با احتیاط و کم مصرف کنند.

ابهام زدایی برچسب‌های دارویی

برای راهنمایی در مورد غذا یا نوشیدنی، برچسب‌های دارویی را به دقت بررسی کنید. در غیر این صورت توصیه می‌شود قرص یا کپسول‌ها را با آب قورت دهید.

اگر روی برچسب دارو نوشته شده باشد " همراه با بعد از غذا مصرف شود " به این معنا است که دارو باید در طول غذا یا در عرض نیم ساعت بعد از خوردن غذا مصرف شود.

برای مصرف یک دارو " با معده خالی " باید توجه کنید که در دو ساعت گذشته غذایی نخورده باشید و بعد از خوردن دارو حداقل نیم ساعت صبر کنید وسپس غذا بخورید؛ مگر آن که در برچسب دارو چیز دیگری ذکر شده باشد.

**اگر در مورد مصرف دارو به همراه غذا سوال دارید می‌توانید از داروساز داروخانه هم مشاوره بخواهید.