برجام مورد مذاکره مجدد قرار نمی‌گیرد

«کاظم غریب آبادی» در واکنش به اظهارات اخیر مدیرکل آژانس در مصاحبه با رویترز که گفته بود برای تبیین چگونگی برگشت پذیری نقض های ایران در اجرای برجام در صورت احیای آن، نیاز به یک توافق یا تفاهم یا سند جدید است، اظهار کرد: همانگونه که قبلا هم گفتم، تنها نقش آژانس، نظارت و راستی آزمایی اقدامات مرتبط هسته ای و ارائه گزارشات بروزرسانی واقعی در این خصوص است. ارائه هرگونه ارزیابی در مورد اینکه این تعهدات چگونه اجرا می شوند (به عنوان مثال، اشاره به عباراتی مانند نقض)، قطعا فراتر از ماموریت محوله به آژانس بوده و باید از آن اجتناب شود. 

وی ادامه داد آژانس نقش و سهم خود را به هنگام مذاکرات برجام ایفا نمود. تعهدات اعضا و وظایف آژانس به طور ظریف و دقیقی مکتوب شده و مورد توافق قرار گرفت و هر طرفی می‌داند که برای اجرای توافق چه کاری باید انجام دهد. 

نماینده ایران اظهار کرد برجام مورد مذاکره مجدد قرار نمی‌گیرد و در صورت احیای آن، ضرورتی برای یک سند، توافق یا تفاهم جدید در رابطه با نقش آژانس نیز وجود ندارد. نیازی نیست که وضعیت را پیچیده تر کنیم.

گروکشی آژانس برای برجام

به گزارش ایسنا، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس‌ بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگویی اختصاصی با رویترز مدعی شد که بازگشت به خانه اول در برجام ممکن نیست.

وی تصریح کرد: نمی‌توانم تصور کنم که آن‌ها بیایند و به سادگی بگویند «به خانه اول بازگشتیم» چراکه که خانه اولی دیگر وجود ندارد. واضح است که باید پروتکل یا توافق یا تفاهم یا یک سند کمکی باشد که به طور واضح قید کند که باید چه کار کنیم.

گروسی در ادامه افزود: مواد [هسته‌ای] بیشتری وجود دارد. میزان فعالیت‌ها و تعداد سانتریفیوژها نیز بیشتر شده است و مسائل بیشتری نیز اعلام می‌شود. پس همه این‌ها چه می‌شوند؟ این سوالی برای آن‌هاست تا در سطح سیاسی در خصوص آن تصمیم‌گیری کنند.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: آنچه که من می‌بینم این است که ما در حال دور زدن کامل و بازگشت به دسامبر ۲۰۱۵ هستیم.

گروسی در این بخش از سخنان خود به ماه پیش از اعمال محدودیت‌های توافق هسته‌ای علیه ایران اشاره داشت.

وی اضافه کرد: اگر آن‌ها می‌خواهند اینکار را انجام دهند (پایبند شوند)، می‌توانند به سرعت این کار را انجام دهند اما برای تمام آن‌ها ما مسیر ترسیم شده‌ داشتیم.

بازی تروییکای اروپایی

از سوی دیگر ، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه با صدور بیانیه‌ای نسبت به آن‌چه نقض تعهدات برجامی از سوی ایران خوانده شده، ابراز نگرانی کرد. در این بیانیه، وزارت امورخارجه فرانسه از تمایل جو بایدن، رئیس جمهور منتخب آمریکا جهت بازگشت به برجام نیز استقبال کرده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه بدون اشاره به کم‌کاری‌های اتحادیه اروپا در اجرای برجام و درنظر گرفتن خروج یک‌جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال تحریم‌های غیرقانونی و یک‌جانبه علیه ایران در ادامه بیانیه خود آورده است: پیامدهای نقض تعهدات برجامی بسیار جدی بوده و مزایای این توافق نامه از نظر منع گسترش تسلیحات هسته‌ای را به خطر می‌اندازد. همانطور که سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) تأکید کرده‌اند، ایران باید فورا به پایبندی کامل به تمام مفاد برجام بازگردد و از انجام هرگونه اقدام دیگری که ثبات و پایداری این توافق را به خطر می‌اندازد، خودداری کند. فرانسه همراه شرکای خود قاطعانه تمام تلاش خود را برای اجرایی شدن قصد بایدن جهت بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران و دستیابی به این هدف بکار خواهد برد.

درخواست این سخنگوی فرانسوی برای بازگشت فوری ایران به تعهدات برجامی‌اش در حالی مطرح شده  که سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان پیش از این گفته بود: از سه کشور اروپایی انتظار می رود که به جای فرافکنی سیاسی، در جهت پایبندی کامل به تعهداتشان طبق برجام و مصوبات کمیسیون مشترک اقدام نمایند و به اجرای کامل برجام برگردند.

ایران ۲ سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گام‌هایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش آغاز کرد.

بر این اساس، ایران ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸، با صدور بیانیه‌ای آخرین گام کاهش تعهدات برجامی خود را اعلام کرد که طبق آن، تهران دیگر هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده و تحقیق و توسعه) نخواهد داشت و از این پس، برنامه هسته‌ای ایران فقط بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز طبق روال ادامه می‌یابد.

جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده است در صورت بازگشت آمریکا به برجام و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف های این توافق بین المللی، گام های برداشته شده در مسیر کاهش تعهدات برجامی از  سوی تهران به سرعت برگشت پذیر خواهد بود.