وقتی پمپئو خواست واقعی آمریکای ترامپ را بیان می‌کند

مایک پمپئو که‌ آخرین روزهای وزارت خود را می گذراند در اظهار نظری متفاوت، پرده دیگری از دلیل خروج آمریکا از برجام و اعمال سیاست فشار حداکثری علیه ایران را مطرح کرده است. اظهار نظری که نشان می‌دهد ترامپ تا چه حد خارج از اصول کلی روابط خارجی و سیاست‌های خارجی آمریکا عمل کرده است. وزیر خارجه آمریکا در گفت‌وگویی با «واشنگتن اگزمینر»، ضمن مطرح کردن ادعاهای بی‌اساسی مانند ارتباط ایران با القاعده و فقیرتر شدن ۷۰ میلیارد دلاری ایران مدعی شد: حتی در دوران اجرایی شدن برجام هم شرکت‌هایی آمریکایی مجاز به تجارت در ایران نبوده‌اند.
پمپئو همچنین روشن کرده که بازگشت به چنین توافقی را در شرایطی که فقط به اروپایی‌ها اجازه تجارت با ایران می‌دهد، صلاح نمی‌داند و گفته است: بیاییم و به ایرانی‌ها پاداش بدهیم؟ برای آن‌ها رهایی اقتصادی قائل شویم؟ به اروپایی ها، فرانسوی‌ها یا انگلیسی‌ها اجازه دهیم با ایران تجارت کنند؟ و نه ما، به یاد داشته باشید حتی در دوران توافق هسته‌ای، شرکت‌های آمریکایی مجاز نبودند آنجا تجارت کنند. این چقدر عجیب است؟
این اظهارات البته با واکنش محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه مواجه شد. ظریف در توییتر نوشت: «وزیرخارجه پومپئو؛ در حقیقت این محدودیت‌های خودتان است که شرکت‌های ایالات متحده را مورد تحریم قرارداده‌ و از بازار ایران با آن منابع انسانی و طبیعی بی‌نظیر، محروم کرده است و این سیاست غیرقانونی"شکست حداکثری‌تان" بود که قرارداد بوئینگ برای ۸۸ هواپیمای مسافربری را لغو کرد – که هزینه آن، جان ایرانی‌ها و فرصت‌های شغلی آمریکایی‌ها بود.»
اشاره ظریف به قراردادهایی است که در زمان انعقاد توافق هسته‌ای بین شرکت‌های هواپیمایی ایران با بویینگ منعقد شد که می‌توانست در صورت ادامه شرایط فتح بابی برای همکاری‌های اقتصادی دو طرف باشد. ولی واقعیت است که آمریکای معتاد به تحریم در چهار دهه اخیر از هیچ اقدام خصمانه‌ای علیه مردم ایران بویژه در حوزه اقتصادی فروگذار نکرده است. با این حال در این موضوع خاص انتظار می‌رود این اظهارات پمپئو با پاسخ کشورهای اروپایی مواجه شود.
پمپئو در سال‌های اخیر بهانه ها و اتهامات واهی زیادی را علیه ملت ایران ردیف کرده و دستمایه سیاست فشار حداکثری بر ایران قرار داده بود، بهانه‌هایی همچون حمایت از تروریسم، حقوق بشر، برنامه موشکی و مسئله هسته‌ای سرفصل اتهام زنی‌های آمریکا در سال‌های گذشته بوده است. سرو صدای دستگاه تبلیغاتی آمریکا علیه ایران‌آنقدر گسترده بوده که اصولا توجیه  اخیر بیان شده از سوی پمپئو خریدار چندانی در افکار عمومی ندارد. هر چند موتور محرک فکری ترامپ سازوکارهای اقتصادی ومنفعت اقتصادی بوده است.عدم داشتن روابط اقتصادی با ایران یکی از انگیزه های ترامپ در خصومت با ایران بود، همانگونه که اخیرا ترکیه را به دلیل خرید سامانه اس ۴۰۰ از روسیه تحریم کرده و پیش از این به ترکیه اعلام کرده بود که به جای اس ۴۰۰ سامانه پاتریوت را از آمریکا خریداری کند. دولت ترامپ بیش از هر چیز به دنبال فروش محصولات خود در جهان بود و می خواست ایده بزرگترین تاجر جهانی را به هر قیمتی دنبال کند.
قدرت‌های استعماری دهه هاست که برسر نفوذ و کسب منافع اقتصادی با یکدیگر رقابت می‌کنند. هرچند ظاهرا این کشورها براساس اصولی مانند دفاع از ‌آزادی بیان و حقوق بشر و اصول دموکراسی را مبنا و سیاست اعلامی خود در مناسبات بین المللی بیان می کنند ولی واقعیت این است که ترامپ در دوران حضور در کاخ سفید به صورت علنی تر و بدون بهره گیری و استفاده ابزاری از چنین مفاهیمی خواسته ها و منافع ملموس اقتصادی را مد نظر قرار داد و در واقع چهره عریان فرهنگ منافع محور غرب را نشان داد.
واقعیت این است که بسیاری از متحدان کنونی آمریکا به ساده‌ترین مسایل مربوط به حقوق بشر اهمیت نمی‌دهند و علاوه بر این موضوع به نام دموکراسی در ساختار آنها وجود ندارد و به سادگی از تسلیحات آمریکایی که در اختیارشان قرار می‌گیرد برای کشتار کودکان و زنان و مردمان غیر مسلح بهره می‌برند و یا حتی ده‌ها کلاهک هسته ای در اختیار دارند. این کشورها بخش عمده خرید خود را از کمپانی‌های آمریکایی می کنند و آمریکا چشم خود به روی همه رفتارهای آنها بسته  و صرفا به فکر منافع اقتصادی مجتمعهای نظامی آمریکایی و غربی هستند.
این در حالی است که مبانی سیاست خارجی آمریکا بنیان‌هایی دارد که طی سال ها تبیین شده بر اساس مکتب ویلسونیسم که جزو جدید ترین این مکاتب است و برگرفته از اندیشه‌های توماس وودرو ویلسون بیست و هشتمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا است. اصولی چون؛ رد جنگ به عنوان راه حل مشکلات جهانی، ایجاد تعادل قوای جهانی و گسترش دموکراسی به عنوان مقابله با پدیده جنگ مطرح شده است.
آمریکا و مشخصا دولت ترامپ که کشورهای حاشیه خلیج فارس را به بازاری برای سلاح های خود تبدیل کرده و حتی بارها به حاکمیت این کشورها توهین کرده‌اند به دنبال کشورهایی هستند که خریداران سر به راهی برای همه محصولات آنها باشند و در این میان ایران را به دلایلی واهی و کاملا تجاری سال ها هدف تحریم قرار می‌دهند.