در حالی که به پنجم اسفند زمان اجرای بند ششم قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها نزدیک می‌شویم بر دامنه تحرکات دیپلماتیک افزوده شده از جمله تماس‌های تلفنی برخی از مقامات اروپایی با رئیس جمهور ایران، نشست‌ مجازی سه وزیر اروپایی با بلینکن و سفر روز شنبه گروسی به تهران.

تحرکات دیپلماتیک این روزها در آستانه ضرب‌الاجل ایران
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

در حالی که به پنجم اسفند ماه پایان ضرب‌الاجل دو ماهه مجلس شورای اسلامی بر اساس بند ششم قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران) نزدیک می‌شویم، بر دامنه تحرکات دیپلماتیک این روزها افزوده شده، تماس‌های تلفنی با مقامات ایرانی، سفرها و رایزنی‌ها در تهران و اروپا.

از یک سو شنبه دوم اسفند ماه قرار است «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به درخواست خودش و به گفته «کاظم غریب آبادی» نماینده دائم ایران در آژانس برای گفت‌وگوی فنی با سازمان انرژی اتمی درباره ماده ۶ قانون اقدام راهبردی به تهران سفر کند و از سوی دیگر بر اساس اعلام قبلی وزارت خارجه فرانسه، وزرای خارجه سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) روز پنجشنبه ۳۰ بهمن ماه در پاریس با هم دیدار و با «آنتونی بلینکن» همتای آمریکایی خود از طریق مجازی درباره ایران به گفت‌وگو پرداختند.

در همین راستا روز پنجشنبه این نشست برگزار و در پایان بیانیه‌ای از سوی چهار کشور صادر و در آن از اقدامات جبرانی ایران ابراز نگرانی شد. البته این بیانیه واکنش «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران را به دنبال داشت.  

محمدجواد ظریف در این خصوص در توئیتی نوشت: به جای سفسطه و قرار دادن بار مسوولیت بر دوش ایران، تروئیکای اروپایی/اتحادیه اروپا باید به تعهدات خود عمل کرده و خواستار آن شود که میراث تروریسم اقتصادی ترامپ علیه ایران پایان یابد. تدابیر جبرانی ما پاسخی‌ هستند به نقض‌های ایالات متحده و تروئیکای اروپایی. اگر از معلول هراسانید، علت را حذف کنید. ما اقدام را با اقدام پاسخ می‌دهیم.

علاوه بر این، براساس اعلام سخنگوی شورای عالی امنیت ملی کاخ سفید «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید با «استیون لاوگرو» همتای انگلیسی خود درباره موضوعات مختلف از جمله ایران گفت‌و‌گو کرد. 

در این میان «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه نیز اعلام کرد که از طرح چین برای برگزاری مذاکرات چندجانبه درباره بازگشت آمریکا به برجام حمایت می‌کند.

* سفر وزیر خارجه قطر/ واعظی: نه پیغامی برای ما داشتند و نه ما پیغامی به آنان دادیم

در هفته‌ای که گذشت (دوشنبه/ ۲۷ بهمن ماه) نیز «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» وزیر خارجه قطر که پیش از این در اظهاراتی با بیان اینکه «ایران کشور همسایه قطر است و مسائل منطقه بر این کشور بازتاب دارد، گفته بود که ارتباطات با ایران و آمریکا متوقف نشده و همچنان در جریان است»، در سفری اعلام نشده به منظور تسلیم پیام امیر قطر به تهران آمد و ضمن دیدار با محمدجواد ظریف همتای ایرانی خود با رئیس جمهوری ایران نیز دیدار و پیام کتبی امیر قطر را تسلیم وی کرد. البته جزییاتی از این پیام به رسانه‌ها درز نکرد و برخی تحلیل‌ها حاکی از آن بود که این پیام در خصوص موضوعات منطقه بوده است.

«محمود واعظی» رئیس دفتر رئیس جمهور روز چهارشنبه ۲۹ بهمن ماه در حاشیه جلسه هیأت دولت درباره سفر وزیر خارجه قطر به ایران گفت: در دنیای امروز ارتباط بین همسایگان و کشورهای دوست رایج است و سفر غیرمترقبه معنایی ندارد. سفر وزیر امور خارجه قطر درباره روابط دوجانبه و آینده منطقه با توجه به تغییرات در روابط آنان با عربستان بود. در این سفر گزارشی به ما دادند و نظر ما را نسبت به آینده برجام و شرایطی که به وجود آمده به عنوان یک موضوع مهم پرسیدند. نه پیغامی برای ما داشتند و نه ما پیغامی به آنان دادیم.

* رایزنی‌های تلفنی رئیس جمهور

رایزنی‌های تلفنی نیز در این روزها انجام شد از گفت‌وگوی تلفنی صدراعظم آلمان و رئیس جمهور سوئیس تا رئیس شورای اروپا با حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور.

رئیس جمهور در گفت‌وگو با «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان با انتقاد از عملکرد اروپا در زمینه عمل به تعهدات برجامی پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام تاکید کرد: اگر واقعا به دنبال حفظ برجام و اهداف آن هستیم، باید کارآمدی آن را در عمل و در چارچوب ساختار تدوین شده ببینیم و اروپا باید در عمل آن را ثابت کند.

رئیس جمهور با بیان اینکه دولت براساس قانون مصوب مجلس، موظف به کاهش بیشتر تعهدات در ازای عدم پایبندی طرف مقابل و رفع تحریم‌ها است، خاطرنشان کرد: اگر تحریم‌ها برداشته شود ما هم به طور کامل تعهدات خود را در قالب برجام انجام خواهیم داد.

صدراعظم آلمان نیز بر ضرورت حفظ برجام به عنوان یک توافق بین‌المللی تاکید و حل و فصل اختلاف نظرها از مسیر گفت‌و‌گو و تقویت روابط دوجانبه و همکاری همه کشورها برای حفظ امنیت و ثبات منطقه را خواستار شد.  

* رئیس جمهور سوئیس: آماده‌ایم دارایی‌های ایران در برخی کشورها را به کانال سوئیس منتقل کنیم

حجت الاسلام حسن روحانی عصر (سه‌شنبه ۲۸ بهمن) در تماس تلفنی «گای پارملین» رئیس جمهور کنفدراسیون سوئیس نیز اظهار داشت: راهبرد تهران در قبال برجام کاملا مشخص است. لغو عملی و نه صرفا بر روی کاغذ تحریم‌ها از سوی آمریکا بازگشت ما را به اجرای تعهداتی که طبق برجام آنها را کاهش داده ایم، به همراه خواهد داشت. اکنون توپ در زمین آمریکا است و هر موقع تحریم‌های غیرقانونی را به طور عملی کنار بگذارد، همه چیز در مسیر درست قرار خواهد گرفت.

پارملین با بیان اینکه ما خود را متعهد می‌دانیم که دارایی‌های ایران در برخی کشورها را به کانال سوئیس منتقل کنیم، همچنین شرایط کنونی در عرصه بین الملل را فرصت دوباره‌ای برای بازگشت همه طرف‌های برجام برای انجام تعهداتشان خواند و گفت که سوئیس آماده است تلاش‌هایی را در این راستا به کار گیرد.

«شارل میشل» رئیس شورای اروپا نیز دیگر مقام اروپایی بود که روز پنجشنبه ۳۰ بهمن ماه با حسن روحانی تلفنی گفت‌وگو کرد. رئیس جمهور در گفت‌وگوی تلفنی با «شارل میشل» رئیس شورای اروپا از برجام به عنوان یک دستاور مهم برای دیپلماسی چند جانبه نام برد و با تاکید بر اینکه نباید اجازه دهیم این دستاورد بزرگ به راحتی از بین برود، افزود: مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده برجام می‌تواند نقش خود را در طراحی گام ها ایفا کند.

شارل میشل نیز گفت: با توجه به شرایط جدید ایجاد شده در عرصه بین‌المللی و تغییر دولت در آمریکا باید با استفاده از فرصت ایجاد شده برای حفظ و اجرای کامل برجام از سوی همه طرفین تلاش کنیم و اتحادیه اروپا در این زمینه نقش خود را ایفا خواهد کرد.

به گزارش فارس، پنجم اسفند براساس اعلام این هفته ایران به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و در راستای اجرای قانون مجلس، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است در صورت عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای متعاهد از جمله کشورهای ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلستان، چین و روسیه) در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع کامل موانع صادرات و فروش کامل نفت و فرآورده‌های نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش، دو ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون در مجلس شورای اسلامی، نظارت‌های فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف کند.

«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز روز دوشنبه در نشست هفتگی با خبرنگاران گفته بود که اگر تعهدات طرف‌های برجامی تا هفته اول اسفند انجام نشود، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی قطعا متوقف خواهد شد. 

گفتنی است در این میان شاهد تحولاتی بودیم از جمله اینکه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد دعوت اتحادیه اروپا برای شرکت در جلسه گروه ۱+۵ و ایران را خواهد پذیرفت. یک مقام آمریکایی نیز به خبرگزاری رویترز گفته آمریکا محدودیت‌های تردد علیه دیپلمات‌های ایران را کاهش خواهد داد و از سوی دیگر نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل در نامه‌ای به رئیس شورای امنیت این سازمان ادعای دولت پیشین آمریکا مبنی بر بازگشت همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را پس گرفت.

البته آنگونه هم که پیش از این مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده‌اند در صورتی ایران اقدامات جبرانی خود را متوقف خواهد کرد و به عقب باز خواهد گشت که شاهد اقدام طرف مقابل در خصوص رفع تحریم‌ها و جبران خسارات وارده در این مدت به ملت ایران باشد. در همین خصوص رهبر معظم انقلاب عنوان کردند: درباره برجام زیاد گفته‌ایم و سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی را گفته‌ایم. حرف‌هایی زده می‌شود و وعده‌هایی داده می‌شود. امروز همین یک کلمه را می‌خواهم بگویم که ما حرف و وعده خوب زیاد شنیده‌ایم که بعد نقض شده است. حرف و وعده فایده ندارد. این دفعه فقط عمل؛ عمل از طرف مقابل ببینیم ما هم عمل خواهیم کرد. با حرف و وعده، جمهوری اسلامی این دفعه مثل گذشته قانع نخواهد بود.