گزارش رویترز از چالش‌های مسیر احیای برجام برای ایران و آمریکا

خبرگزاری رویترز در تحلیلی درباره چالش ها در مسیر احیای توافق هسته ای از سوی آمریکا و ایران نوشت: از منظر تئوریک، تصمیم‌گیری درباره چگونگی احیای توافقی که مفادش در 110 صفحه متن و ضمیمه توضیح داده شده است، نباید سخت باشد اما در عمل، این امر به دو دلیل یک چالش خواهد بود که آن دو هم ابتدا شمار تحریم هایی که دونالد ترامپ رئیس پیشین آمریکا پس از خروج از توافق هسته ای در مه سال 2018 بر ایران اعمال کرد و سپس اقداماتی است که ایران پس انتظاری بیش از یک سال، درقبال توافق انجام داد. 

رویترز ادامه داد: در حالی که هر دو طرف تاکنون به طور علنی بر مسئله چه کسی اولین اقدام را برای احیای توافق هسته‌ای بر می‌دارد-هر دو طرف تاکید دارند که طرف دیگر باید این کار را کند-یک مقام آمریکایی به رویترز گفت: این «توالی» اقدامی زیرکانه خواهد بود. فکر نمی کنم مسئله این که چه کسی اول اقدام می کند، سخت ترین مسئله باشد. این نشان دهنده دیدگاه هر یک از طرف ها نسبت به پایبندی است. 

این تحلیل می افزاید: برجام(توافق هسته ای) که توسط ایران، انگلیس، آلمان، فرانسه، چین، روسیه و آمریکا انجام شد، آمریکا را ملزم به فقط لغو «تحریم های هسته ای» علیه ایران می کرد. ترامپ پس از خروج از توافق، شماری از تحریم های جدید را در زمینه های دیگر از جمله آن چه حمایت ایران از تروریسم عنوان شده است، بر ایران اعمال کرد. کارشناسان می گویند که برآورده کردن خواسته های ایران مبنی بر لغو این تحریم ها با توجه به انتقادهای جمهوری خواهان آمریکا و برخی از دموکرات ها برای جو بایدن رئیس جمهور آمریکا پر از مشکل و شاید غیر ممکن خواهد بود. 

رویترز به نقل از هنری رم عضو گروه اوراسیا در این باره نوشت: این مسئله ای است که از نظر سیاسی حساسیت زیادی در آمریکا دارد، چرا که برخی از (این تحریم ها) عمدا تحت اختیارات (دولت آمریکا) در زمینه تروریسم اعمال شدند. دو تیم مذاکره کننده باید روندی طولانی را در زمینه تصمیم گیری بر سر این که چه چیزی می ماند و چه چیزی حذف می شود، طی کنند. 

این خبرگزاری در بخش دیگری از این تحلیل با ادعایی علیه نقش ایران در منطقه می نویسد: چالش دیگر حمایت ایران از نیروهای نیابتی منطقه از جمله آن هایی است که مظنون به انجام دادن حملاتی علیه نیروهای نظامی آمریکا هستند. در یکی از مرگ بار ترین موارد طی یک سال اخیر، حمله‌ای موشکی علیه نیروهای تحت رهبری آمریکا در شمال عراق بود که منجر به کشته شدن یک پیکان کار و مجروحیت یک سرباز آمریکایی شد و کار پیشنهاد امتیازاتی با ایران را برای واشنگتن سخت‌تر کرد. 

تحلیل رویترز علاوه بر این مطرح می‌کند: پیچیدگی دیگر، تمایل آمریکا به آزاد کردن شهروندان آمریکایی زندانی در ایران است و به گفته جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا، این کشور گفت‌وگو با ایران را (از طریق سوییس، حافظ منافع خود در ایران) آغاز کرده است. 

ابن خبرگزاری در ادامه با پرداختن به اقدامات چاره جویانه ایران در چارچوب برجام که پس از متحمل شدن تحریم‌های اقتصادی آمریکا و بدعهدی کشورهای اروپایی در عمل به تعهداتشان در زمینه عادی سازی روابط اقتصادی با ایران انجام شد، نوشت: برخی از اقداماتی که ایران برای فراتر رفتن از برجام انجام داده است، مانند غنی سازی اورانیوم بالاتر از حد 3.67 درصد و افزایش ذخایر اورانیوم با غنای پایین اقدامات دیگر ممکن است بازگشت پذیر نباشند. این اقدامات شامل تخصصی است که حاصل فعالیت تحقیق و توسعه بر روی سانتریفیوژهای پیش رفته می باشد که به ایران کمک خواهد کرد اگر بخواهد، اورانیوم را تا سطح 90 درصد لازم برای تولید تسلیحات غنی سازی کند. 

رویترز به نقل از رابرت اِیْنهورن عضو اندیشکده بروکینگز در این باره نوشت: چطور دانشی را که آن ها کسب کرده اند می توان به حالت قبل بازگرداند؟ 

در ادامه این تحلیل مطرح شد: اگرچه، معلوم نیست که آیا دو طرف می توانند حتی به میز مذاکره بازگردند یا نه. ایران تهدید کرده استه از روز سه شنبه از پایبندی اش به توافق فاصله بیشتری می‌گیرد که به طور قابل توجهی شامل متوقف کردن بازرسی های سرزده دیده بان هسته ای سازمان ملل می شود. کارشناسان گفته اند که این اقدام لزوما موجب از بین رفتن فرصت مذاکرات نمی شود اما بر چالش ها می افزاید. 

رویترز به نقل از یک منبع دیپلماتیک فرانسوی در این باره نوشت: علیرغم همه چیز، ما در شرایط پرمخاطره ای قرار داریم که در روزهای آتی تشدید خواهد شد. مهم است که دیپلماسی فورا احیا شود.