پیام‌های هفتگانه آیت‌الله سیستانی به غرب چه بود؟
فارس/ آیت‌الله سیستانی در بیانیه اخیر خود به مناسبت دیدار پاپ با این ایشان، پیام‌های مهمی در ارتباط با مسائل مهم منطقه و جهان را از طریق رهبر کاتولیک‌های جهان، که عمدتا متوجه سیاستهای قدرت‌های استکباری بود، مخابره کرد.
حسین محمدی اصل*: آبراهام لینکلن، شانزدهین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا گفته است که «ابتدا مصمم شوید که کاری باید انجام گیرد، سپس راه انجام آن را خواهید یافت». لینکلن از آنجا به این مفهوم رسیده بود که در جهان آشوبناک فعلی، آن چیزی که راهگشای ملت‌هاست مسئله اراده و هدف است که ملت عراق نمود بارز چنین اراده‌ای، آن هم از جنس مقاومت است.
سفر «پاپ فرانسیس»، رهبر کلیسای کاتولیک و رئیس دولت واتیکان به عراق و دیدار وی با مرجع شیعیان در عراق، آیت‌الله سید علی سیستانی در روز ۱۵ اسفند سال ۱۳۹۹، پیوند دین و سیاست در عراق را برای همیشه در قلب تاریخ ماندگار کرد و ابعاد سیاسی، امنیتی و فرهنگی گسترده‌ای را رقم زد که توجه بسیاری از تحلیلگران و اندیشه‌ورزان جهان اسلام و بین‌الملل را به خود جلب کرده و تحلیل‌ها درباره این سفر، همچنان در رسانه‌های جهان در حال انتشار است.
آنچه در ادامه می‌خوانید تحلیل بیانیه منتشرشده توسط دفتر آیت‌الله سیستانی پس از دیدار با پاپ فرانسیس رهبر مسیحیان کاتولیک است.
نه‌های هفتگانه در بیانیه آیت‌الله سیستانی
در دل این بیانیه که به شرح محورهای بیانات حضرت آیت‌الله سیستانی در دیدار با رهبر کاتولیک‌های جهان پرداخته است نکاتی پنهان است که شامل «هفت نَـه» بزرگ به سیاستهای غرب و همپیمانانش در جهان می‌شود.
این محورها زیرساخت‌های روشن نگرش سیاسی مرجعیت اعلای نجف را برای همه روشن کرده است و از سویی‌دیگر، پاپ فرانسیس را حامل پیامی کرده که باید به دست سیاستمداران غرب و همپیمانانش برساند.
۱- نه به جنگ و اعمال خشونت
یکی از محورهای بیانات آیت‌الله سیستانی در دیدار با پاپ فرانسیس، مسئله نه به جنگ و اعمال خشونت علیه ملت‌ها از جمله ملت‌های مظلوم و بی‌دفاع جهان بود.
غرب و همپیمانانش طی دو دهه اخیر، سیاستهای ضد انسانی مسبوق به سابقه خود را کنار نگذاشتند و هرچه توان داشتند به کار گرفتند تا بحران‌های جوامع، خود را بر ملت‌های مظلوم و بی‌دفاع تحمیل کنند. مسئله حمله به عراق و افغانستان، حمایت از تروریسم القاعده، ایجاد و تجهیز داعش در سوریه و عراق، ترور نخبگان علمی و سیاسی عراق و همچنین شبیخون جنایت‌بار تروریستی در بامداد فرودگاه بین‌المللی بغداد که منجر به شهادت فرماندهان ارشد مقاومت در جهان شد گوشه‌ای از اقداماتی است که جهان غرب مخصوصاً آمریکایی‌ها رقم زده‌اند.
بهانه‌جویی آمریکا و متحدانش برای عدم خروج از خاک عراق و اقدام مُضر کاخ سفید در تشکیل شبکه سیاستمداران حافظ منافع آمریکا در عراق حاکی از آن است که سردمداران استکبار جهانی در پی آن هستند که با آنارشیستی جلوه‌دادن وضعیت سیاسی عراق همه چیز را امنیتی کنند و مسئله خروج‌شان را به تعویق بیندازند و این مغایر خواست ملت این کشور است.
آمریکا بریتانیا و متحدان آن‌ها طی سالیان متمادی جنگ ترور و تست بمب‌های مادر علاوه بر روح ملت عرا،ق آسیب‌های ژنتیکی سنگینی به مردم این کشور وارد کرده‌اند که شاید تا قرن‌ها اثر آن از بین نرود. پیام شفافی که از این دیدار مخابره شد مسئله نه بزرگ مرجعیت اعلاء نجف به تروریسم غرب، آمریکا، عربستان سعودی و دیگران در عراق و ملل دیگر است.
۲- نه به بی‌عدالتی اجتماعی
امروزه در اغلب دولت‌ملت‌های جهان مسئله عدم توجه آن‌ها به این مسئله مشهود است و حتی به حقوق شهروندانی که نسبت به سیاستهای آن‌ها انتقاد و اعتراض دارند بی‌توجهی و یکجانبه‌نگری می‌شود به همین خاطر است که سیاستهای آن‌ها سرکوب و بازداشت‌های خیابانی را رقم می‌زند.
رشد نارضایتی سیاسی اجتماعی و افزایش گرسنگی و فقر در آمریکا، سرکوب‌های سیاسی گسترده در انگلیس، سیاستهای تکفیری تروریستی حکام سعودی در عربستان، دسیسه‌های مداوم رژیم صهیونیستی علیه ملت‌های منطقه و کشتار ملت مظلوم فلسطین را می‌توان مصادیق بارز نقض حقوق شهروندی و بی‌توجهی غرب و همپیمانانش به مسئله عدالت اجتماعی دانست.
عدالت اجتماعی، ابعاد گسترده‌ای دارد و نقض حاکمیت دولت‌ملت عراق از سوی آمریکا و غرب به معنای مخالفت صریح آن‌ها با تشکیل اجتماع واحد عراقی و تشکیل عدالت اجتماعی برای این ملت و دیگر ملت‌ها با شرایط مشابه است.
۳- نه به تحریم و محاصره اقتصادی
مسئله تحریم و محاصره اقتصادی به عنوان یکی از ابزارهای شاخص دشمنان از صدر تاریخ اسلام مورد استفاده بوده است. قرار دادن پیامبر اکرم(ص) و پیروان ایشان در وضعیت تحریم به عنوان یک برهه تاریخی (در شعب ابی‌طالب) است که عبرت‌های ویژه‌ای به همراه داشت از این مقاطع مهم بود. مخالفت آیت‌الله سیستانی با تحریم‌های ظالمانه و محاصره اقتصادی اعمال‌شده از سوی غرب علیه ملت‌های جهان از جمله برخی ملت‌های منطقه، مسئله مهمی است که در این دیدار تاریخی مطرح شد.
به عنوان مثال حدود ۴۰ سال از آغاز تحریم‌ها و مخاصره اقتصادی ایران اسلامی توسط غرب و بالاخص آمریکا می‌گذرد و آنان برای نیل به اهداف‌شان از هیچ جنایتی علیه ملت ایران دریغ نکرده‌اند.
در مسئله تحریم و محاصره اقتصادی ملت یمن نیز شاهد آن هستیم که دولت‌های غربی و در رأس آن‌ها آمریکا ضمن سکوت در برابر تروریسم عربستان سعودی و امارات متحده عربی علیه ملت یمن، این ملت متمدن و ریشه‌دار را تحت فشار قرار داده‌اند و جمعیت قابل توجهی از مردم این کشور در گرسنگی و ضعف به سر می‌برند که این یک نسل‌کشی تاریخی محسوب می‌شود که غرب در برابر آن سکوت کرده است و این فاجعه ادامه دارد.
موضع آیت‌الله سیستانی و طرح موضوع «نه به محاصره اقتصادی» حاکی از تلاش ایشان برای رساندن این پیام است که مرجعیت اعلای نجف نسبت به سیاستهای خصمانه غرب وحشی و آمریکای جنایتکار، موضع شفاف و مشخصی را اتخاذ کرده است.
۴- مسئله فلسطین
مسئله فلسطین یکی از خاص‌ترین محورهای این دیدار بود. ایشان به مسئله رنج و مشکلات ملت فلسطین اشاره کردند و به موضوع سرزمین‌های اشغالی توجه ویژه‌ای داشتند و این موضع تاریخی، موضع ثابت مرجعیت شیعه از ابتدا تا امروز در خصوص فلسطین را زنده‌تر کرد.
مطرح‌شدن مسئله فلسطین و نوع نگاه آیت‌الله سیستانی در دفاع از حقوق ملت فلسطین که از دوران جوانی، از دغدغه‌های ایشان بوده، روح جدیدی در کالبد مطالبه حقوق ملت فلسطین از جوامع غربی حامی تروریسم رژیم اشغالگر قدس دمید. جریان سکولار در جهان اسلام انتظار نداشت در چنین دیداری، این موضوع مهم مطرح شود و این طرح موضوع، جریان سکولار و غربگرایان و در عراق و ایران را که بر طبل جدایی دین از سیاست می‌کوبیدند به‌شدت غافلگیر و خلع سلاح کرد.
خشم صهیونیست‌ها از بیانیه آیت‌الله سیستانی
البته در کنار غربگرایان عراق و ایران، صهیونیست‌ها هم از طرح این موضوع، به‌شدت خشمگین شدند؛ آن‌ها به دنبال این بودند تا سفر پاپ به عراق به منزله تقابل تهران و نجف تلقی شود اما همسویی نگاه آیت‌الله سیستانی، مرجع شیعیان در عراق و آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی و طرح این محورها در دیدار با پاپ همه را سرخورده و نتانیاهو را قطعاً افسرده‌تر و متوحش‌تر خواهد کرد و جالب اینجاست که با توجه به موضع‌گیری مرجعیت اعلای نجف، تل‌آویو هیچ چشم‌اندازی را برای برقراری رابطه با بغداد نمی‌تواند متصور شود.
در واقع این محور بیانات ایشان نه بزرگ مرجعیت نجف به اشغالگری قدس و تروریسم رژیم کودک‌کش صهیونیستی تلقی می‌شود.
۵- پرهیز از توسعه‌طلبی
پرهیز از توسعه‌طلبی یکی دیگر از محورهای پر اهمیت است؛ زیرا غربی‌ها ید طولایی در غصب حقوق ملت‌ها و توسعه بحران و غارت منابع و معادن سرزمین های کمتر توسعه یافته دارند. یکی از دلایل لشگری کشی یانکی‌ها (گاوچران‌های آمریکایی) به عراق و حمایت غرب از تروریسم آمریکا مقوله‌ی توسعه‌طلبی است که با صراحت از سوی آیت‌الله سیستانی مورد اشاره قرار گرفته است. نه به توسعه‌طلبی غربی‌ها در جهان بخصوص منطقه و عراق یکی دیگر از محورهای دیدار با پاپ فرانسیس بوده است.
در واقع در دیدار آیت‌الله سیستانی و پاپ فرانسیس آن چیزی که دیده می‌شود روشن‌بودن راهبردها و نگاه مرجعیت اعلاء نسبت به مسائل کلان بین‌المللی از جمله مخالفت با توسعه‌طلبی و استکبار غرب بوده است.
۶- نه به تکفیر و سرکوب مذاهب و حمایت از آزادی‌ها
یکی از اساسی‌ترین موضوعیات که ایشان به آن اشاره کرده‌اند مسئله اهمیت آزادی مذهبی و پرهیز از سرکوب‌های دینی و سرکوب گری دولت‌ها نسبت به متدینین بود که در این میان، برخی کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، نقش عمده‌ای دارند؛ نقشی که چند ماه قبل نیز با خروش رهبر انقلاب اسلامی مواجه شد و موجی از مخالفت را با تنگناهای ضددینی در اروپا در جهان اسلام برانگیخت.
جنایات صهونیست‌ها در مواجهه با مسلمانان فلسطین، فشار غربی‌ها به‌ویژه اروپایی‌ها به زنان مسلمان در مسئله حجاب و حقوق شهروندی، ضمن جلوگیری و اعمال محدودیت نسبت به شهروندان مسلمان از مصادیق بارز این مسئله است و البته سیاستهای تکفیری آل‌سعود و برخی دولت‌های عربی نیز از جمله مواردی هستند که در این دسته قرار می‌گیرند.
حمایت و تقویت بنیان‌های تکفیری تروریستی توسط عربستان سعودی و همپیمانانش در مبارزه با دیگر مذاهب و قتل عام مردم مذاهب دیگر نیز چالشی بزرگ است که در همین محور باید به آن توجه کرد.
این محور از بیانات ایشان نیز از اهمیت خاص و بالایی برخوردار بود زیرا عمق عقلانیت مرجعیت شیعه و جامعه‌گرایی حوزه های علمیه و فقه جعفری را به رهبر کاتولیک‌های مسیحی یادآور شد.
۷- نه به فقر
مسئله فقر یکی از بنیادی‌ترین مسائل جهان است. بر اساس مبانی جامعه‌شناسی استعماری، جهان به چند طبقه تقسیم شده است؛ یک طبقه قرار است کارفرما باشد و الباقی طبقات، زیر چرخ‌دنده‌های رشد و توسعه طبقه اول له شوند.
مقوله مبارزه با فقر در نگاه آیت‌الله سیستانی مبین این مسئله است که باید ملت‌های دیگر جهان نیز به استقلال رسیده و برای کرامت و سعادت‌شان لازم است کانال‌های تولید فقر و استعمار بسته شوند که از ملزومات اساسی آن کوتاه‌شدن دست استکبار از دامان ملت‌هایی است که در ادبیات غربی به آن‌ها کمترتوسعه‌یافته می‌گویند اما این لقب برآمده از کشتار و غارت این ملت‌ها، توسط همان کشورهای توسعه‌یافته یا طبقه کارفرماست.
نگاه آیت‌الله سیستانی رسما خط بطلانی بر سیاستهای توسعه‌طلبانه‌ای است که با سلب استقلال ملت‌ها، فقر، گرسنگی و بحران‌های متعدد را بر آن‌ها تحمیل می‌کنند.
عزت، حکمت و عقلانیت تشیع
در این دیدار موارد متعددی از رفتارهایی را شاهد بودیم که بسیار ارزشمند بودند؛ به عنوان مثال، در طول مسیر رسیدن پاپ به منزل آیت‌الله سیستانی و داخل منزل ایشان، هیچ روحانی دیگری جز ایشان حضور نداشت و با اینکه اغلب مسئولان دفتر ایشان از علما هستند هیچ شخصی از روحانیون پشت سر پاپ حرکت نمی‌کرد که این، نشان‌دهنده بکارگیری دو عنصر عزت و حکمت در این دیدار مهم است تا بدین‌وسیله جایگاه والای روحانیت معزز شیعه در دنباله‌روی پاپ در کوچه و منزل، تحقیر نشود.
پاپ؛ واسطه انتقال پیام
در انتهای این دیدار حضرت آیت‌الله سیستانی با طرح و صحبت پیرامون محورهای اساسی و مهمی که در بالا به آن‌ها پرداختیم به پاپ فرانسیس می‌گوید که مطالب مطرح‌شده را به غربی‌ها منتقل کند و این یعنی مرجعیت اعلای نجف به واسطه دیدار با پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های مسیحی جوامع و سیاستمداران غرب را نیز مورد خطاب قرار داده است و این انتقال پیام و منتقل‌کننده پیام بسیار مهم هستند.
سفر پاپ به عراق برای برخی این شبهه را در میان برخی اذهان ایجاد کرد که این سرآغاز دور شدن سیاستهای کلان عراق از محور مقاومت و سقوط در دامان غرب است اما بیانیه آیت‌الله سیستانی و روشن شدن محورهای دیدار برای صاحب‌نظران ورق را برگرداند و شبکه نفوذ سیاستمداران حافظ منافع آمریکا را سرخورده کرد زیرا دریافتند که مواضع مرجعیت اعلاء نجف برآمده از اراده ملت عراق برای کسب استقلال و عظمت‌شان است.
دولت عراق مخصوصاً نخست‌وزیر موقت عراق هم شاید انتظار چنین مواضع صریح و شفافی را نداشت؛ زیرا سیاست‌ها و اقدامات آن‌ها در چند ماه قبل به ما می‌گوید که مقصد اراده وی بیشتر غربی است تا خواست ملت شریف عراق تا جایی که برخی دروغ‌پردازان فرصت را مناسب یافتند و شایعه احتمال سازش دولت عراق با رژیم صهیونیستی را مطرح کردند که با موضع آیت‌الله سیستانی در قبال فلسطین، این شایعات نیز رنگ باخت!
* کارشناس مسائل غرب آسیا
دیدگاه تان را بنویسید