دوباره در تور وین!
جوان آنلاین: تا همین چند روز قبل، امریکا مصرانه می‌گفت «اول ایران» باید به تعهدات برجامی برگردد و ایران هم اصرار داشت «اول امریکا»، آن‌هم با راستی‌آزمایی ایران، بایستی تحریم‌های برجامی را لغو کند، اما ظرف چهار روز، آب و هوای بهاری وین چنان ورق مذاکرات را برگردانده که همه از نتیجه دور اول مذاکرات ابراز رضایت می‌کنند. عباس عراقچی در پایان مذاکرات دیروز مجدداً گفت که لغو همه تحریم‌های امریکا، گام ضروری احیای برجام است و در عین حال، از بروز «نشانه‌هایی» درباره «حرکت امریکا به سمت برداشتن تحریم‌های کامل» صحبت کرد. در طرف مقابل اما، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفته که هیچ تحریمی در روند یکجانبه و پیش از تحقق تبعیت قطعی ایران در روند گام‌های متقابل، لغو نخواهد شد.
نشست کمیسیون مشترک برجام در وین تمام شد و طرف‌ها برای ادامه مذاکرات فشرده که چهار شنبه این هفته انجام خواهد شد، توافق کردند. در نشست دیروز نمایندگان اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده‌های جلسات کارشناسی، گزارش رایزنی‌های فنی در دو کمیته «لغو تحریم» و «هسته‌ای» را ارائه کردند. نکته قابل توجه در پایان این دور مذاکرات وین این بود که تقریباً تمام طرف‌ها در حالی که همچنان بر مواضع قبلی اصرار می‌کردند، از روند مذاکرات ابراز رضایت کردند. میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات گفته طرفین از «پیشرفت اولیه» در مذاکرات خرسند هستند. به گفته اولیانوف، در نشست روز جمعه پیشرفت‌هایی که در گفتگو‌های کارشناسی و فنی به دست آمده، ارزیابی شد و برای حفظ فضای مثبت مذاکرات ادامه پیدا می‌کند. ارنیکه مورا، معاون کمیسیونر سیاست خارجی اروپا هم نشست را سازنده خوانده است. همچنین وانگ کیون، نماینده چین هم گفت که فاصله بین مواضع طرفین کم شده و ظرفیت رسیدن به یک اجماع تدریجی وجود دارد. عباس عراقچی از «حرکت رو به جلو» در مذاکرات و «فضای سازنده» در وین صحبت کرده و گفته که نشانه‌هایی بروز کرده است که امریکایی‌ها در حال بررسی مواضع خودشان و حرکت به سمت برداشتن تحریم‌های کامل هستند. رئیس تیم مذاکره‌کننده ایرانی در وین، البته فضایی هم برای ابراز تردید نگه داشته و گفته است: «ما هنوز در موقعیتی نیستیم که قضاوت کنیم و هنوز مذاکرات به جمع بندی نرسیده است... تصور می‌کنم که ما مسیر طولانی‌تری را در پیش داریم.» او روز چهارشنبه گفته بود چنانچه در امریکا جدیت نبینیم، مذاکرات را ادامه نمی‌دهیم.
ظریف: لغو تحریم‌ها را «سریع» راستی‌آزمایی می‌کنیم
جزئیات رسمی از محتوای مذاکرات منتشر نشده، در نتیجه به درستی نمی‌توان زمینه‌هایی را که منجر به خروج طرف‌ها از «بن‌بست» شده، تشخیص داد، به خصوص که ایران و امریکا تا روز آخر مذاکرات، همچنان بر مواضع اولیه خود پافشاری کردند. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا پنج شنبه شب گفت که در بحث بازگشت ما به برجام، آماده‌ایم تحریم‌هایی را که با برجام ناسازگارهستند برداریم. پرایس در عین حال بر موضع قبلی امریکا درباره روند برداشتن گام به گام تحریم‌ها تأکید کرد و گفت که هیچ تحریمی در روند یکجانبه و پیش از تحقق تبعیت قطعی ایران در روند گام‌های متقابل، لغو نخواهد شد. پرایس که به خبرنگاران پاسخ می‌داد، همچنین گفت که کنترل و تحقق مسئولیت‌پذیری ایران در سایر مباحث مانند تروریسم و حقوق بشر، در همه شرایط برای امریکا اهمیت دارد و در جریان است. در مقابل، مقام‌های ایرانی همچنان بر موضع «اول امریکا» تأکید دارند. محمدجواد ظریف وزیر خارجه دیروز در یک توئیت، «مسیری منطقی» برای از سرگیری کامل تعهدات امریکا را نشان داد. او نوشت: «ایالات متحده که این بحران را موجب شده، باید ابتدا به پایبندی کامل بازگردد.» ظریف تأکید کرد: «ایران بعد از راستی‌آزمایی سریع، متقابلاً عمل خواهد کرد.» وزیر خارجه البته روش راستی‌آزمایی ایران را مشخص نکرده و معلوم هم نیست که ایران چگونه لغو تحریم‌ها را که ظهور نشانه‌های آن روندی زمانبر است، «به سرعت» راستی‌آزمایی خواهد کرد؟ ظریف در توئیت خود می‌نویسد: «تمامی تحریم‌های ترامپ، ضدبرجام بودند و باید رفع شوند؛ بدون توجه به تمایزات و نام‌گذاری‌های بی منطق و خوسرانه تحریم‌ها.»عباس عراقچی هم در موضعی همسو با وزیر خارجه گفته تا وقتی امریکا تمام تحریم‌های خودش را لغو نکرده و به برجام برنگشته باشد، هیچ یک از فعالیت‌های هسته‌ای ایران به ویژه در حوزه غنی‌سازی نه متوقف می‌شود و نه حتی روند کاهشی پیدا می‌کند. عراقچی توضیح داد: «این روند به همین منوال ادامه پیدا خواهد کرد تا زمانی که توافقی به دست بیاید و بر اساس آن امریکا تمامی تحریم‌های خودش را بردارد و همانطور که بار‌ها ذکر شده در یک مرحله همه تحریم‌ها باید برداشته شود.» به گفته معاون وزیر خارجه ایران، غنی‌سازی ٢٠ درصد «اکنون با سرعتی حتی فراتر از سرعتی که مجلس شورای اسلامی در قانون خودش پیش‌بینی کرده بود، پیش می‌رود و مواد غنی شده ٢٠ درصد در حال تولید است.»
از روز پنج‌شنبه، نشانه‌های دیگری هم از پیشرفت دفعی مذاکرات طی چهار روز در حال نمایان شدن است. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عصر پنج شنبه در توئیتی از ملاقات با سیدعباس عراقچی در وین خبر داد و نوشت که گفتگو‌های مفصلی با عراقچی درباره جلسات کارشناسی برجام و مناسبات دوجانبه ایران و آژانس داشته است. از توئیت گروسی این طور برمی آید که ایران و آژانس خود را برای فرایند راستی‌آزمایی در صورت توافق احتمالی آماده می‌کنند. گروسی نوشته است آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به راستی‌آزمایی‌های فنی و نظارت در ایران در راستای حمایت از برجام و موضوعات دیگر ادامه می‌دهد. در تحولی دیگر، ایران نفتکش توقیف‌شده کره‌جنوبی و ناخدای آن را آزاد کرد. «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه دیروز ضمن تأیید آزادی نفتکش کره‌ای، گفت که در پی تکمیل تحقیقات در مورد تخلف نفتکش کره‌ای و بنا به درخواست مالک و دولت کره برای آزادی نفتکش، دستور آزادی نفتکش از سوی دادستان صادر شد. وی افزود: «عدم سوء سابقه ناخدا و کشتی در زمینه تخلف در منطقه، زمینه نگاه مثبت دادستان را فراهم کرد.» روایت طرف کره‌ای متفاوت است. خبرگزاری یونهاپ روز جمعه از قول یک دیپلمات کره‌ای نوشت که پیشرفت در مذاکرات مربوط به برجام، تأثیر مثبتی در موضوع آزادسازی وجوه بلوکه شده ایران دارد. قرار است نخست‌وزیر کره‌جنوبی فردا و پس فردا برای گفتگو در خصوص موضوعات دوجانبه از جمله محدودیت‌های غیرقانونی ایجاد شده برای دسترسی به منابع بانک مرکزی در سئول به تهران بیاید. سیگنال‌های مثبت از دهلی نو هم در حال مخابره است. روزنامه هندی «اکونومیک تایمز» از قول یک مقام هندی گزارش داد، به محض برداشته شدن تحریم‌های امریکا علیه ایران، دهلی نو واردات نفت از تهران را از سر خواهد گرفت؛ این موضوع (احیای خرید نفت از ایران) به هند برای متنوع‌سازی فروشندگان نفتی کمک می‌کند. به گفته مقام دولت هند، «پالایشگاه‌های هندی کار مقدماتی را آغاز کرده‌اند و می‌توانند به محض برداشته شدن تحریم‌های ایران، به سرعت وارد توافق شوند.»
دیدگاه تان را بنویسید