پشت پرده خرابکاری هسته‌ای
یک منبع وزارت اطلاعات اعلام کرد عامل انسانی ایجاد خرابکاری یکشنبه گذشته در سیستم برق تأسیسات غنی‌سازی نطنز شناسایی شده و تلاش برای دستگیری او ادامه دارد. اما ابعاد ماجرا نشان می‌‌دهد شناسایی این عامل نفوذی، هرچند یک موفقیت است، اما فرع ماجرایی است که یکشنبه رخ داد.
اینکه مسئولان وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی حادثه خرابکاری یکشنبه در نطنز را «تروریسم هسته‌ای» خوانده‌اند، نشان دهنده عمق این رویداد و پیامدهای خطرناک هسته‌ای است که میتوانست به دنبال داشته باشد. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه، با اشاره به اینکه خوشبختانه در پی وقوع این حادثه هیچ آسیب انسانی یا محیط زیستی به وجود نیامده، ابعاد این خرابکاری هسته‌ای را این طور تشریح کرد: «اما قطعاً میتوانست به فاجعه‌ای بینجامد که جنایت علیه بشریت است و انجام چنین اقداماتی از ذات گردن‌کش رژیم صهیونیستی به دور نیست.» حالا از نقل قول‌های مسئولان و برخی خبرها و تحلیل‌های رسانه‌های خارجی معلوم شده که انگشت اتهام را باید به سمت رژیم صهیونیستی گرفت. چنان که سعید خطیب‌زاده گفت: «بارها رژیم صهیونیستی از قبل درباره این مسائل صحبت می‌‌کرد و این روزها نیز از منابع متعدد شنیده می‌‌شود که تأیید میکنند این رژیم پشت این داستان بوده است.»
روزنامه امریکایی نیویورک تایمز هم به نقل از مقامات اطلاعاتی امریکایی و اسرائیلی نوشته که رژیم صهیونیستی در این سانحه نقش داشته است. با این حال محور مهمتر تحلیل‌ها در این باره ناظر بر ارتباط این اقدام تروریستی با مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام است. جایی که نمایندگان ایران و 4+1 دو دور مذاکره در وین را پشت سر گذاشته‌اند و قرار است فردا چهارشنبه هم این گفت‌و‌گوها از سر گرفته شود. چنانکه خبرگزاری آسوشیتد پرس در گزارشی، رخ دادن سانحه نطنز را در خلال مذاکرات وین برای احیای برجام مورد توجه قرار داد. در بخشی از این گزارش آمده: «حمله روز یکشنبه در نطنز در موقعیتی رخ داد که قدرت‌های جهانی سعی میکنند درباره بازگشت ایران و امریکا به توافق هسته‌ای تهران مذاکره کنند. این خرابکاری خطر تأثیر گذاشتن بر این مذاکرات و تشدید بیشتر تنش‌های منطقه در خاورمیانه را در بر دارد.» به نوشته آسوشیتد پرس این خرابکاری در دوران حساس در دولت حسن روحانی رخ داد که سعی می‌کند از طریق مذاکرات وین، توافقی را که در دولت او امضا شده بازگرداند. سی‌ان‌ان هم با اشاره به این سخن نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی «مبارزه با ایران، با هسته‌ای شدن آن، با نیروهای نیابتی آن و مسلح شدن آن یک مأموریت بسیار بزرگ است» نوشته: این اظهارات نتانیاهو در شرایطی مطرح شده است که ایران و سایر طرف‌های توافق هسته‌ای در حال رایزنی در وین، درباره بازگشت امریکا به این توافق و رفع تحریم‌های ایران و همچنین توقف اقدامات هسته‌ای اخیر تهران هستند. هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان هم نسبت به تأثیر خرابکاری اخیر در مذاکرات وین ابراز نگرانی کرد و گفت: آنچه که ما در حال حاضر از تهران می‌شنویم، بویژه از نطنز، چیز مثبتی برای مذاکرات نیست. او افزود: اوضاع در نطنز معنای خاصی پیدا خواهد کرد و می‌تواند سرنخ‌هایی را مبنی بر این ارائه دهد که تا چه حد، آنچه در وین مورد بحث قرار میگیرد توسط تهران اجرا خواهد شد.
یورونیوز فارسی هم در گزارشی نوشته: «خبرها حکایت از آن دارد که اسرائیل تلاش‌هایی را برای دور کردن ایران و امریکا از فضای به وجود آمده برای احیای برجام آغاز کرده است. بنابراین اسرائیلی‌ها میخواهند با تحریک ایران، تهران را در دام اقدام‌های واکنشی بیندازند تا از این فرصت استفاده کنند.»
برآورد میزان خسارات
در همین حال، گزارش‌های ضدو نقیضی از میزان خسارت وارد شده در این خرابکاری منتشر شده است. رسانه‌های رژیم صهیونیستی مدعی شده‌اند که احیای ظرفیت غنی‌سازی به میزان پیش از این حادثه، دست‌کم به 9 ماه زمان نیاز دارد. اما مقام‌های ایرانی این ادعا را رد میکنند، بویژه اینکه آنان تأکید کرده‌اند ماشین‌های ازکار افتاده با ماشین‌های نسل جدیدتر جایگزین خواهند شد. اما به نظر می‌‌رسد تعیین آنکه واقعاً این اقدام چه میزان خسارت به دنبال داشت، نیاز به بررسی‌های بیشتری دارد، زیرا خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه در این باره گفت: «میزان خسارت‌ها باید با تست همه سانتریفیوژها صورت بگیرد البته همان طور که گفتم سانتریفیوژهای پیشرفته جایگزین آن می‌‌شوند. میزان دقیق خسارت‌ها را باید خود سازمان انرژی اتمی اعلام کند و اکنون زود است که در این ارتباط اظهار نظری بکنیم.» اشاره خطیب‌زاده به رژیم صهیونیستی به عنوان عامل و آمر اصلی این خرابکاری، گزارش‌های رسانه‌های این رژیم است؛ شیوه‌ای مرسوم که پس از هر خرابکاری یا تروری که در ایران صورت میگیرد، انجام می‌‌شود. به این ترتیب که پس از هر اقدام خرابکارانه یا تروریستی، ابتدا رسانه‌های این رژیم ابعاد عملیات را تشریح میکنند. بویژه اینکه این رژیم هم مخالف مذاکرات ورود امریکا به برجام و فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران است. باوجود این، اما به نظر می‌‌رسد ادامه پیامدهای این رویداد آن چیزی نیست که خرابکاران بین‌المللی انتظار داشتند. زیرا مطابق آنچه محمدجواد ظریف و علی اکبر صالحی روز گذشته گفتند، سانتریفیوژهای نسل قدیمی از کار افتاده در حادثه یکشنبه، با سانتریفیوژهای جدیدی جایگزین خواهند شد که قدرت غنی‌سازی بیشتری دارند. به این ترتیب، درحالی که تروریسم هسته‌ای به دنبال توقف غنی‌سازی در ایران بود، اما پس از این اقدام، ایران با جایگزینی ماشین‌های غنی‌سازی به‌روزتر و قوی‌تر، توان غنی‌سازی در این سایت را افزایش خواهد داد. همچنین برخی گمانه‌ها حاکی است که هدف دیگر رژیم صهیونیستی از این اقدام، ایجاد وقفه در مذاکرات وین است. هرچند برخی در داخل از این رویکرد استقبال کرده‌اند، اما خطیب‌زاده گفت که ایران در مسیر این هدف اسرائیل حرکت نخواهد کرد.
ظریف: غنی‌سازی متوقف نمی‌شود
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان روز گذشته به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس رفت تا درباره مذاکرات وین و سند همکاری 25 ساله با چین به نمایندگان توضیح دهد. ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی اعلام کرد که بخشی از اظهارات دیروز ظریف، به حادثه نطنز اختصاص داشت. این نماینده مجلس گفت: آقای ظریف درباره حادثه‌ای که در نطنز رخ داده این را گفت که ابعاد مختلف این حادثه در حال بررسی است اما ارزیابی‌های اولیه حکایت از آن دارد که اقدام جنایتکارانه و تروریسم هسته‌ای رخ داده که از این جهت می‌‌توانسته آسیب زننده باشد. هر چند که هیچ نشت موادی رخ نداده اما با ایجاد خرابکاری در برق سایت هسته‌ای نطنز سعی کردند برنامه هسته‌ای و روند غنی‌سازی در این سایت را تحت تأثیر قرار دهند.
عمویی اضافه کرد: به گفته آقای ظریف واکنش ایران این خواهد بود که اولاً غنی‌سازی به هیچ وجه متوقف نمی‌شود. ما تلاش میکنیم این تهدید را به یک فرصت تبدیل کنیم آن هم با استفاده از جایگزینی سانتریفیوژهای جدیدتر و با توان بالاتر به جای سانتریفیوژهای نسل اول.
جایگزینی سانتریفیوژهای جدید با
50 درصد قدرت بیشتر
اینکه ظریف، تهدید خرابکاری اخیر را فرصتی برای افزایش توان و ظرفیت غنی‌سازی ایران خواند، از سوی علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی هم تکرار شد. صالحی گفت که روز گذشته (دوشنبه) برق اضطراری سایت نطنز راه‌اندازی شده و ماشین‌های از رده خارج شده هم با ماشین‌هایی جایگزین می‌‌شوند که 50 درصد توان، ظرفیت و کارایی بیشتر دارند.
به گزارش ایسنا، علی اکبر صالحی روز گذشته در حاشیه مراسم افتتاح مرکز ملی فناوری کوانتوم در این سازمان، اتفاق اخیر را «خرابکاری» خواند و گفت: قطعاً این اقدام خرابکاری بود، زیرا حادثه‌ای نبود که اتفاقی روی داده باشد و سیستم‌های امنیتی به این مسأله ورود پیدا کردند.
معاون رئیس جمهوری با اشاره به اینکه حادثه اخیر، با خرابکاری تیرماه سال گذشته در مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای نطنز ارتباطی ندارد، ادامه داد: آنها (دشمن) در گزارش‌هایی که از این رویداد اخیر می‌‌دهند، می‌‌گویند 9 ماه فعالیت‌های هسته‌ای را در نطنز عقب انداخته‌ایم، اما من به شما می‌‌گویم، ظرف چند روز آینده شاهد خواهید بود بخش قابل توجهی از خرابکاری‌هایی که دشمن انجام داده بود، جبران خواهد شد.
او با تأکید بر اینکه این کشور باز نمی‌ایستد و هر کاری کنند ما با قوت و قدرت جلو می‌‌رویم، تصریح کرد: بار قبل (اقدام تروریستی در تیرماه 99) هم که اقدام خبیثانه کردند و سالن مدرن مونتاژ سانتریفیوژ را از بین بردند، بخش قابل توجهی از آن سالن را احیا کردیم و همین امروز این سالن را سرپا کردیم، ضمن اینکه در دل کوه داریم سالن‌های متعدد و پیشرفته می‌‌سازیم.صالحی ادامه داد: هر اتفاقی که افتاده است جبرانش چندین درصد بالاتر بوده است. ما بعد از حادثه اخیر هم، جبرانش را 50 درصد بیشتر خواهیم کرد. رئیس سازمان انرژی اتمی، ماشین‌های آسیب دیده در حادثه اخیر نطنز را عمدتاً از نوع ماشین‌های غنی‌سازی IR1 برشمرد و گفت: عمدتاً IR1 بوده‌اند، اما گفتم این ماشین‌ها که جایگزین می‌‌شوند با راندمان بالای 50 درصد خواهد بود. دشمن بفهمد هر قدم ایذایی را بردارد ما به قبل برنمی‌گردیم، بلکه به وضعیت بالاتر می‌‌رویم.
مذاکرات وین سر جای خود
صالحی در ادامه در پاسخ به اینکه برخی گفته‌اند در واکنش به اقدام تروریستی روز گذشته مذاکرات در وین باید متوقف شود، گفت: هر چیزی جای خودش. مذاکرات جای خود. اقدامات ایذایی دشمن نشان از توفیقات فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای کشور است که به عنوان یک پشتوانه قوی برای مذاکره‌کنندگان کشور بود. اینها فکر می‌‌کردند با این کار می‌‌توانند این پشتوانه را تضعیف کنند که قطعاً اشتباه کردند. پشتوانه ما قوی‌تر شد و مذاکرات همه سر جای خودش است.
محمدجواد ظریف هم در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: «اگر فکر میکنند دست ما در مذاکره ضعیف شده است، اتفاقاً این عمل زبونانه موضع ما را در مذاکرات قوی‌تر خواهد کرد و طرف‌های مذاکره باید بدانند اگر تاکنون با تأسیسات غنی‌سازی با ماشین‌های نسل اول مواجه بودند الان نطنز می‌تواند مملو از سانتریفیوژهای پیشرفته با چند برابر توان غنی‌سازی باشد.»
به گزارش ایرنا، وی با بیان اینکه «صهیونیست‌ها میخواهند انتقام موفقیت‌ها در مسیر لغو تحریم‌های ظالمانه را از مردم ایران بگیرند» ادامه داد: ما اجازه نخواهیم داد و انتقام این اقدامات را از خود صهیونیست‌ها خواهیم گرفت.
خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه هم در نشست دیروز خود درباره اظهارات مقامات رژیم صهیونیستی از جمله نتانیاهو در ارتباط با فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و همچنین نوع برخورد و واکنش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با حادثه نطنز گفت: باید بین آنچه که در نطنز رخ داده و آنچه که رژیم صهیونیستی انجام می‌‌دهد و نقش آژانس تفکیک قائل شد. آژانس و دیگر مراجع بین‌المللی باید وظایف خود را انجام دهند. مسیری که رژیم صهیونیستی می‌‌رود روشن است. اینکه نخست وزیر این رژیم می‌‌آید و می‌‌گوید که تمام تلاش‌های خود را خواهد کرد که تحریم‌های ایران لغو نشود در این راستاست که آنها از طریق جیب ملت ایران میخواهند به اهداف خود برسند. مدیریت رفتار ما در اختیار خودمان است. این رژیم نیز همانند گذشته جواب اقدامات خود را خواهد گرفت. او تأکید کرد: پاسخ حادثه نطنز انتقام از رژیم صهیونیستی است. اسرائیل نمی‌تواند بازی را عوض کند و از جیب مردم هزینه کند. وزارت خارجه مسئولیت دارد که در چارچوب سیاست‌های نظام در جهت رفع تحریم‌های ظالمانه امریکا علیه ملت ایران تلاش کند و این کار را انجام می‌‌دهد و همزمان هم رژیم صهیونیستی پاسخ اقدامات خود را از مجاری خودش خواهد گرفت.
واکنش اروپا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
رسانه‌های رژیم صهیونیستی در قبال تروریسم هسته‌ای اخیر در نطنز، همان رویه همیشگی خود را در پیش گرفتند. آنها با انتشار قطره چکانی اطلاعات از این حادثه، هم تلاش میکنند این رژیم را قوی نشان دهند و هم فضای مذاکرات وین را تحت تأثیر قرار دهند. مانند روزنامه صهیونیستی «اورشلیم پست» که روز گذشته با اشاره به اینکه سازمان جاسوسی موساد پشت حادثه تأسیسات نطنز قرار دارد، مدعی شد که حمله به این سایت از مدت‌ها پیش از مذاکرات هسته‌ای در وین برنامه‌ریزی شده بود. اما به غیر از این بازی تکراری و همیشگی رسانه‌های این رژیم که به عنوان بازوی رسانه‌ای سازمان‌های اطلاعاتی این رژیم عمل میکنند، واکنش مقام‌های اروپایی و آژانس متفاوت بوده است. فردریک دال، سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در گفت‌وگو با خبرگزاری روسی «ریانووستی» گفت ما از گزارش دیروز رسانه‌ها درباره نطنز باخبریم و با مقامات ایران در این باره در تماسیم. این درحالی است که علی اکبر صالحی اعلام کرده بود که ایران این سازمان را از آنچه در نطنز رخ داده است، مطلع کرده است. درهمین حال، اتحادیه اروپا هم در واکنش به حادثه روز یکشنبه تأسیسات نطنز اعلام کرد که هرگونه تلاش برای ممانعت از گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران را نمی‌پذیریم. این اتحادیه اروپا با بیان اینکه ابهامات موجود در رابطه با حادثه نطنز باید به طور عمیق و فوری شفاف‌سازی شود، اعلام کرد: حادثه نطنز ممکن است اقدامی تخریبی باشد.
پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپا نیز با بیان اینکه ابعاد موضوع باید هرچه سریع‌تر با جزئیات روشن شود، افزود که «ما هرگونه تلاش برای برهم زدن یا تضعیف تلاش‌های دیپلماتیک توافق هسته‌ای را رد میکنیم.»
حادثه برای سخنگوی سازمان انرژی اتمی
یکشنبه گذشته ساعتی پس از وقوع خرابکاری در تأسیسات غنی‌سازی نطنز، صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی و بهروز کمالوندی، سخنگو، از محل حادثه بازدید کردند که در جریان این بازدید، کمالوندی در یک حفره 7 متری سقوط کرد و آسیب دید. آن طور که صالحی و کمالوندی در این باره گفته‌اند، گویا حادثه به این صورت بوده که در جریان بازدید از تأسیسات آسیب دیده برق نطنز، یک حفره 7 متری به عنوان دودکش یا تهویه تأسیسات زیرزمینی نطنز در مسیر کمالوندی بود که روی آن آلومینیوم وجود داشت باعث شد او متوجه وجود این حفره عمیق نشود. به همین دلیل، پس از اینکه پای خود را روی این آلومینیوم‌ها گذاشت، در این دودکش یا تهویه سقوط کرد که به دلیل داشتن کلاه امینی بر سر، آسیب زیادی به سر او وارد نشد. او خود درباره میزان آسیب دیدگی‌اش گفت: «زمانی که به پایین افتادم، چون کسی به من دسترسی نداشت برای مدتی تنها بودم و تا بعد من را به بالا رساندند . پس از آن من را به بیمارستان بردند و در آنجا اقدامات اولیه تشخیصی، عکسبرداری و ام آر آی انجام دادند که مشخص شد پای راستم دچار شکستگی شده و شکستگی پای چپم کمتر بود. همچنین به گونه من ضربه خورده بود. اما چون کلاه ایمنی داشتم به ناحیه سر آسیب نرسیده بود که اگر این طور می‌شد، میتوانست آسیب خیلی خطرناک باشد. کمالوندی افزود: دوره نقاهت ممکن است چند هفته طول بکشد چون پایم را آتل بستند و از ناحیه کمر هم ۳ ،۴ مورد شکستگی مختصر دارد که باید ثابت باشم و تکان نخورم.
دیدگاه تان را بنویسید