قاعده بازی اصلاحات

معصومه پورصادقی

دبیر گروه سیاسی

آرایش سیاسی انتخابات ۱۴۰۰ هرچه به سمت روز رأی‌گیری حرکت می‌کنیم، شفاف‌تر و مواضع طیف  اصلا‌ح‌طلبان صریح‌تر می‌شود. این جماعت که روزگاری با رمز «تقلب» به دنبال کسب قدرت با تغلب (به دست آوردن چیزی به‌زور) بودند این روزها نیز با رمز «انتصاب» به دنبال تکرار آن هستند؛ تکراری که مردم دل‌خوشی از آن ندارند و به این نتیجه رسیده‌اند که با شعارهای فریبنده سبز و بنفش و گفتاردرمانی، نمی‌شود مملکت‌داری کرد چراکه اگر چنین چیزی ممکن بود امروز نباید شاهد ضریب جینی (تبعیض و بی‌عدالتی) آزاردهنده و تورم کمرشکن و اجاره مسکن وحشتناک و…می‌بودیم، ولی متأسفانه هستیم. ماجرا آنجایی جالب می‌شود که این جریان در سال ۸۸ که مقابل پیروز انتخابات آن سال قرار داشت، این روزها در کنار او قرارگرفته و دوشادوش هم کمر همت به تخریب نهادهای مهم کشورمان بسته‌اند. این رویه ثابت می‌کند مشکل آن‌ها نه با افراد، بلکه با ساختارهای حکومت و به عبارتی با نظام جمهوری اسلامی ایران است و این رویه پذیرفتنی نیست که هر زمان که در انتخابات برنده شدند نتیجه را بپذیرند، ولی هر زمان که از مردم «نه» شنیدند نتیجه را نپذیرفته و به ساختارهای قانونی کشور حمله کنند. البته این تحلیل نیز وجود دارد که طیف تندرو یادشده، برای فرار از پاسخگویی به هشت سال خسارت محض و مدیریت ناکارآمد و سفره‌های کوچک‌شده مردم، روی به حمله آورده است تا شاید زمین‌بازی را تغییر دهد. در چنین وضعی ضلع خارجی انتخابات با همه ابزارها ازجمله ابزار رسانه برای دست‌کاری افکار عمومی وارد عرصه می‌شوند. رهبر معظم انقلاب در دیدار تصویری اخیر با نمایندگان مجلس در همین زمینه فرمودند: «دشمنان ما از همه‌ امکانات، استفاده می‌کنند؛ هم دشمنانمان، هم کسانی در داخل که دانسته یا ندانسته دنبال حرف آن‌ها را می‌گیرند و تکرار می‌کنند و تلاش می‌کنند که این انتخابات را مایه‌  سرشکستگی ملت قرار بدهند. بنده امیدوارم مردم همت کنند و خدای متعال لطف کند و این انتخابات مایه‌ سربلندی کشور، مایه‌ عزت کشور ان‌شاءالله باشد.»البته ایشان به بهانه‌تراشی‌ها نیز اشاره کردند و فرمودند: «البته دشمنان با انتخابات ما مخالف‌اند. از اول، [در طول]سال‌های متمادی؛ حالا در زمان امام (رضوان‌الله علیه) یعنی در دهه  ۶۰، وضع ترکیب دولت،ریاست جمهوری و نخست‌وزیری، جوری بود که این مسائل خیلی در آنجا نمودی پیدا نمی‌کرد، اما بعدازآنکه قانون عوض شد و ریاست جمهوری رئیس دولت و رئیس اجرایی دولت شد، تا حالا همیشه این‌جور بوده است که قبل از این‌که انتخابات بشود، تبلیغات دشمن متوجه به این است که مردم شرکت نمی‌کنند، در انتخابات ممکن است تقلب بشود، دست برده بشود و کار‌هایی مانند این‌ها بشود. 

تبلیغات [می‌کنند]برای این‌که مردم شرکت نکنند، بعدازآنکه مردم شرکت می‌کردند و انتخابات پرشوری انجام می‌گرفت، آن‌ها می‌گفتند که خب معلوم است، مهندسی‌شده است، معلوم است که چه کسی از صندوق بیرون می‌آید؛ این همیشه بوده، و فقط مال امروز نیست. همیشه همین حرف‌ها را می‌زدند نسبت به اشخاص مختلف. بعدازآنکه یک‌نفری انتخاب می‌شده، حالا یا آن‌کسی که آن‌ها حدس می‌زدند یا غیر از او، می‌گفتند چه فایده، اختیار که ندارد؛ رئیس‌جمهور که اختیاری ندارد. سیاست تبلیغاتی دشمن در طول سال‌ها این بوده، امروز هم همین است. امروز هم دارند کاری می‌کنند که اگر بتوانند، مشارکت مردم را کاهش بدهند؛ اگر چنانچه مردم مشارکت کردند، بگویند که خب این مشارکت شما فایده‌ای ندارد، معلوم است که مثلا چه کسی انتخاب خواهد شد؛ بعدازآن هم که یک کسی که از صندوق بیرون آمد -حالا هرکسی- چه مطابق پیش‌بینی آن‌ها، چه غیر مطابق پیش‌بینی آن‌ها، خواهند گفت که خب این فایده‌ای ندارد. این را دشمن دارد دنبال می‌کند، متأسفانه در داخل [تکرار آن حرف‌ها را]من می‌بینم. آدم‌ها را می‌شناسم؛ من ۴۲ سال است که با این افرادی که امروز سر زبان‌ها هستند مراوده دارم، با این‌ها کارکرده‌ام، می‌شناسم آدم‌ها را، می‌بینم که حرف‌های دشمن را بعضی‌ها دنبال می‌کنند. همین حرف‌ها را به شکل -به قول خودشان- تئوریزه‌شده، در رسانه‌ها، در رسانه‌های مجازی و غیرمجازی منتشر می‌کنند.»نکته‌ای که نباید از آن غافل بود، اختلافات داخلی جریان حزبی اصلاح‌طلب است به‌طوری‌که بخش تندرو آن به دنبال تحریم انتخابات است و بنا دارد با این ترفند از قبول مسئولیت درباره مدیریت ناکارآمد هشت سال گذشته شانه خالی کند، اما بخش دیگر بدنه این جریان نظر دیگری دارند. محمدعلی وکیلی، عضو فراکسیون مجلس دهم معتقد است: «اگر جای جبهه اصلاحات ایران باشم تلاش می‌کنم براساس ظرفیت رأی آوری دونامزد اصلاح‌طلب، حمایت و سازمان رأی اصلاح‌طلبان را بسیج کنم. چراکه حضور پای صندوق رأی، خود یک حرکت اصلاح‌طلبانه است.حتی اگر هیچ‌کدام از نامزد‌های حداقلی اصلاح‌طلبی هم در میدان نباشند و رقابت میان دو یا چهار اصولگرا باشد بازهم به گمان من اصلاح‌طلبان باید در انتخابات مشارکت حداکثری داشته باشند چراکه خود صندوق رأی، ماهیت اصلاح‌طلبی دارد.»این چهره  سرشناس جریان اصلاحات به ایرنا گفته است: «اگر کسی پیدا شد که این گره را باز و با مفاهمه ملی، بن‌بست‌ها را یک‌به‌یک برطرف کند، می‌گویم اصلا [این دولت]اصلاح‌طلب است و این همان اصلاح‌طلبی بود که در آرزو‌های خودمان دنبالش بودیم. آرزو می‌کنم هرکدام از این آقایان انتخاب شدند، همان چیزی که می‌گویند انجام دهند و اگر این‌چنین شد، ما اصلاح‌طلبان به ملت‌خواهیم گفت، این همان اصلاح‌طلبی بود که فکر می‌کردیم.» وکیلی به این مهم نیز اشاره‌کرده است که «مشکل ما اصلاح‌طلبان نظارت استصوابی نیست، ما گرفتار انقراض نسل هستیم. همین‌الان و در انتخابات ریاست جمهوری، اگر به‌جای اسحاق جهانگیری و مسعود پزشکیان، ۲۰ شخصیت ملی در سطح آن‌ها داشتیم دستکم پس احراز صلاحیت‌ها ۲ نفر را داشتیم که اصلاحات را نمایندگی کنند.»

پاسخ بخش تندرو جریان اصلاحات از قبیل حزب مشارکت که معتقد به تحریم انتخابات هستند را وکیلی به‌خوبی داده است، آنجا که می‌گوید «ماندگاری اصلاح‌طلبی نه در جامعه بلکه در قدرت میسر است. نقطه مقابل من افرادی، چون محمدرضا تاجیک هستند که معتقدند بقای اصلاح‌طلبی به جامعه‌محور بودن آن است.» ازاین‌جهت جبهه اصلاحات به‌جای خط‌ونشان کشیدن و شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت مدیریت هشت سال گذشته باید در مسیر حرکت کنند.