بهانه‌جویی آژانس پس از 8 سال
آفتاب یزد - رضا بردستانی: آن طور که ایرنا می‌نویسد: «مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدون درنظر گرفتن زرادخانه‌های مملو از کلاهک‌های هسته‌ای برخی رژیم‌های منطقه، ادعا کرد که در حل مسائل پادمانی با جمهوری اسلامی پیشرفتی حاصل نشده است.»
رافائل گروسی در نخستین روز از آغاز نشست شورای حکام ادعا کرد: فقدان پیشرفت در روشن‌کردن پرسش‌های آژانس درباره صحت و تکمیل بودن اظهارنامه‌های پادمانی ایران به طور جدی توانمندی آژانس برای ارائه اطمینان از صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. او ادعاهایی را درباره آنچه فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در مکان‌هایی در ایران خواند مطرح کرده اما دو طرف شهریور ماه سال گذشته توافق کردند تا همکاری‌های خود را بیش از پیش تقویت کرده و اعتماد متقابل را به منظور تسهیل اجرای کامل موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی به آن، که از ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ به صورت موقت و داوطلبانه توسط ایران در حال اجرا است، ارتقاء بخشند. اسفند ماه سال گذشته که ایران در چارچوب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» تعهدات داوطلبانه برجام از جمله اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرد، دو طرف با حسن نیت جمهوری اسلامی توافق کردند که دوربین‌های نظارتی در برخی از مراکز هسته‌ای، تا سه ماه از دسترس بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دور نگه داشته شود. بر اساس این توافق مقرر شد که اگر تحریم‌های آمریکا ظرف سه ماه به طور کامل لغو شد، ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس می‌گذارد، در غیر اینصورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد. موعد این تفاهم هفته پیش به پایان رسید و با توجه به رایزنی‌های صورت گرفته، جمهوری اسلامی بار دیگر حسن نیت به خرج داد تا ضبط داده‌های دوربین‌ها به مدت یک ماه (سوم تیر) تمدید شود.
کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین در این باره می‌گوید: داده‌های سه ماه گذشته همچنان در اختیار سازمان انرژی است و به آژانس منتقل نمی‌شود. داده‌های یک ماه پیش رو نیز صرفا نزد ایران خواهد ماند. در رابطه با حذف یا انتقال داده ها، همان شرایط تفاهم مشترک سه ماهه همچنان حاکم خواهد بود. نماینده ایران به کشورهای طرف مذاکره توصیه کرد تا از این فرصت که بر اساس حسن نیت ایران فراهم شده است، در جهت لغو کامل تحریم‌ها به گونه‌ای عملی و قابل راستی آزمایی استفاده کنند.
> گزارش گروسی برای ایران خوشایند نیست!
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توییترش نوشت: جلسه ماه ژوئن شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز شده است. رافائل گروسی مدیرکل آژانس بیانیه آغازینش را قرائت کرد. اولیانوف درباره جلسه مورد بحث گفته بود: در میان موضوعات دیگر، به دو گزارش مدیرکل آژانس می‌پردازد که چندان برای ایران خوشایند نیست، اما انتظار می‌رود اتفاق خاصی نیافتد. اولیانوف در این راستا ادامه داد: همه درک می‌کنند که ایجاد مانع در مذاکرات وین جایز نیست.
> «عمیقاً نگرانیم» یعنی بازی با کلمات!؟
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای خطاب به شورای حکام این نهاد گفته است که؛ ایران به هیچکدام از سوالات آژانس درباره پیدا شدن ذرات اورانیوم در سه مکان، وجود ذرات ایزوتوپی در یک مکان اعلام نشده و مکان نگهداری یک دیسک فلزی از اورانیوم طبیعی، پاسخ نداده است. گروسی همچنین گفته است که از این بابت «عمیقا نگران» است و خواستار پاسخگویی هرچه زودتر ایران شده است. مدیرکل آژانس گفته است که «عدم پیشرفت در شفاف‌سازی و ندادن پاسخ به سوالات آژانس از سوی ایران، به طور جدی بر توانایی آژانس در ارائه اطمینان از اینکه ماهیت برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است، تاثیر می‌گذارد». گروسی پس‌از شروع جلسه شورای حکام، با حضور در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که پاسخ ندادن ایران به سوالات آژانس باعث می‌شود که اعتماد میان دو طرف تثبیت نشود. وی گفته است که از زمان جلسه قبلی شورای حکام که در اواخر اسفند ۱۳۹۹ برگزار شد، ایران با بی‌پاسخ گذاشتن سوالات آژانس صرفا نامه‌ای فرستاده که در آن تاریخی برای مذاکره درباره سوالات آژانس مطرح شده است.
گروسی همچنین گفت که این نامه از سوی علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ارسال شده بود و وی هم به عنوان مدیرکل آژانس گفته که تاریخ پیشنهادی دیر است. وی به زمان‌بندی ارائه شده از سوی ایران اشاره‌ای نکرد اما گفت که این کشور راهی جز پاسخ به سوالات قبلی و فعلی آژانس ندارد. به دلیل شیوع ویروس کرونا برخی از اعضای شورای حکام از طریق ویدئو کنفرانس در نشست این هفته حاضرند و مقررات بهداشتی مقابله با همه‌گیری همچنان رعایت می‌شود. پیش از شروع جلسه شورای حکام، مدیرکل در گزارشی به شورا که نسخه‌ای از آن به خبرگزاری‌ها درز کرده از آخرین وضعیت برنامه اتمی ایران گفته است که این کشور هنوز هم به سوالات آژانس درباره منشا ذرات اورانیوم در مکان‌های مختلف پاسخ قانع کننده‌ای نداده است. شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که هیئت مدیره این نهاد متشکل از ۳۵ عضو است تا جمعه در وین نشست فصلی دارد و موضوع برنامه اتمی ایران هم در دستور کار آن قرار دارد.
> خطای دولتمردان در سال ۸۰
ابوالفضل ظهره‌وند در گفتگو با آفتاب یزد با اشاره به اظهارات و ادعاهای همواره چند پهلوی آژانس بیان می‌کند: پرونده ایران به دلیل خطایی که دولتمردان در سال ۸۰ مرتکب شدند در آژانس «استثناء» شد. یعنی ما تنها کشوری هستیم که مولفه سیاسی را در پرونده‌ای وارد کردند که صرفا مولفه‌های فنی و حقوقی در آن موثر است. بنابراین مسئله سیاست و تحولات بین‌المللی و منطقه‌ای مرتبط با ایران در مسئله مدیریت پرونده ایران برای آژانس و شورای حکام بسیار کلیدی است. دو پهلویی که در صحبت‌های «گروسی» مشاهده می‌شود مسبوق به سابقه است زیرا آمانو خود مظهر دوپهلویی بود.
> موضع‌گیری آژانس برای تحت الشعاع قراردادن مسائل داخلی ایران
از جمله انتخابات ریاست جمهوری است
این کارشناس مسائل هسته‌ای در ادامه تاکید می‌کند: پرونده PMD بسته نشد که آقای روحانی می‌گوید بسته شد این خلاف است. پرونده PMD ایران به صورت خاکستری بسته شد. این پرونده همین طور ماند و هنوز هم هست. این دو پهلو بودن به همین دلیل است. الان حتی همین بحثی که مطرح می‌کنند با چه رویکردی است؟ با رویکرد تحولات ایران است. اکنون با توجه به شیب رقابت انتخاباتی دارند از این مولفه استفاده می‌کنند. من همه این مسائل را سیاسی می‌بینم.
> همه‌ی کشورها ۸ درصد، ایران به تنهایی ۹۲ درصد!
ابوالفضل ظهره‌وند می‌افزاید: ۹۲ درصد کل بازرسی‌های آژانس در قبال چند ده کشوری که عضو آژانس‌اند فقط روی ایران متمرکز است. فقط پرونده ایران است که اینگونه با آن بازی می‌شود. با اینکه در زمان آقای البرادعی هر ۶ سوال ایشان را جواب دادیم و امضا گرفته شد اما پرونده به شورای امنیت و شورای حکام فرستاده شد.
> ما را گوزن می‌بینند در حالی که خودشان گرگ هستند!
وی خاطرنشان می‌کند؛ آن‌ها کلا با کشوری به نام جمهوری اسلامی ایران طرف هستند. اما نکته‌ای که مهم است جهت‌گیری دولت‌ها است که متاسفانه دولت در این سال‌ها روی نوع بازیگری طرف مقابل تاثیرگذار بوده است. چون آن‌ها به دنبال نقطه آسیب هستند. نوع رابطه ما با جریانات غربی مناسبات قدرت است. ما را گوزن می‌بینند و خودشان مانند گرگ اند. می‌خواهند لاشه را به هر طریق به دست آورند. مسئله تعامل که مطرح می‌شود مگر کدام دولت است که نخواهد با جهان تعامل داشته باشد؟ حتی در مورد کره شمالی این مسئله صدق می‌کند. البته در سطح متفاوتی تعریف می‌شود. گاهی گفته می‌شود ایران شبیه کره شمالی می‌شود. اصلا هیچ کس نمی‌تواند شبیه کره شمالی شود چون مدل خاص خود را در دنیای روابط بین‌الملل دارد. غیر از این هم نمی‌تواند باشد که اگر باشد
فرو می‌پاشد. اما او هم تعامل دارد. اما نوع تعامل، نحوه تعامل و خروجی آن مهم است. این قاعده، قاعده هزینه فایده است. کسی که دولت را در دست می‌گیرد دنبال تعامل است اما اینکه مذاکره و تعامل چه خروجی داشته باشد مقوله دیگری است. در مورد این مسئله هم همین است. آژانس جز همان موضوعات همیشگی چیزی برای گفتن ندارد. اتفاقا ایران الان باید مدعی شود که زمانی که برجام را علیه ما شکل می‌دادید باید این روز را هم پیش‌بینی می‌کردید که اگر به هر دلیل مانع از خرید اضافه تولید اورانیوم و آب سنگین شدید آن اضافه را چه می‌شود کرد. این هنر دیپلماسی است. هیچ کجا بحث توقف غنی‌سازی و تولید آب سنگین نبوده است. عجیب است که الان همه خاموش‌اند؛ نه وزارت خارجه و نه آقای روحانی سخنی نمی‌گویند.
> شورای حکام یک پتانسیل است
ظهره‌وند در پایان می‌گوید: در آژانس گفتیم عضو NPT هستیم و خواهیم بود. عضو آژانس هستیم و خواهیم بود اما بایستی بین تکالیف و برخورداری‌ها تعادل باشد. اکنون فقط هزینه تکالیف را می‌دهیم. الان آژانس که باید ایران را در مسیر دستیابی به تکنولوژی صلح‌آمیز هسته‌ای کمک کند کجاست؟ اکنون مساعدت که نکرده هیچ، چوب هم لای چرخ گذاشته است. ایران خلاف اساسنامه کاری نکرده است.
ظهره‌وند اظهار می‌دارد، با قاطعیت می‌گویم: اکنون جای خالی موضع‌گیری دولتمردان ما کاملا مشهود است.
دیدگاه تان را بنویسید