فلاحت پیشه: محافظه‌کاری ظریف به برجام ضربه زد

ظریف روز گذشته گزارش پایانی خود را به مجلس داد و برخی هدف اصلی ظریف برای این گزارش را «ثبت اقداماتش در تاریخ» تحلیل می کنند.

حشمت الله فلاحت پیشه درباره عملکرد محمدجواد ظریف گفت: ظریف با برجام شناخته می شود. مذاکرات هسته ای پیش از دولت آقای روحانی با دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بود اما بعد از شروع دولت آقای روحانی این مسئولیت به کاردان خودش یعنی وزارت خارجه سپرده شد.

وی افزود: هیچ دبیری در شورای عالی امنیت ملی اعم از آقای روحانی، آقای لاریجانی و آقای جلیلی نتوانستند مذاکرات هسته ای را پیش از این انتقال مسئولیت به وزارت خارجه، به نتیجه برسانند. بر همین اساس به نتیجه رسیدن مذاکرات یک دستاورد بود چون تقریبا کشور ما سال های اخیر در حوزه تنش زدایی در سیاست خارجی نتیجه کاملی نگرفته بود اما در برجام به این نتیجه رسید.

نماینده ادوار مجلس یادآور شد: برجام البته پاشنه آشیل هایی داشت که من همان 2 روز قبل از امضای برجام آن را در گفتگوی ویژه خبری مطرح کردم. آن پاشنه آشیل ها مربوط به بندهای 11 تا 13 قطعنامه 2231 درباره مکانیزم ماشه است چون نشان می داد برجام تضمینی برای ادامه ندارد.

وی افزود: ظریف یک دیپلمات محافظه کار است و کاملا در چارچوبی عمل کرد که در شورای عالی امنیت ملی برایش شکل گرفت و حتی پیشنهادهای خودش را نتوانست در شورای عالی امنیت ملی به نتیجه برساند. اگر ظریف مقداری فراغت بیشتری داشت یا اگر خودش قدری از محافظه کاری خارج می شد می توانست برجام را در حوزه اجرا محکم تر ببندد.

این استاد دانشگاه توضیح داد: آقای ظریف می توانست در شورای عالی امنیت ملی این اقناع را صورت بدهد که تعدادی از شرکت های آمریکایی مجاز باشند قراردادهایی را با ایران ببندند چون تا سال 1995 میلادی برخی شرکت های آمریکایی به صورت محدود در ایران فعالیت داشتند اما به خاطر موضوع کونِکو از ایران خارج شدند. این شرکت های عملا منع رسمی برای بازگشت به حوزه اقتصادی ایران نداشتند.

وی افزود: محافظه کاری ظریف به دستاورد برجامش آسیب زد. البته بخشی از آسیب ها به برجام خارج از اراده ظریف بود که یک دلیلش به سست بودن دولت آقای روحانی بر می گشت چون حتی نمی توانست از اختیارات خودش دفاع کند، ضمن آنکه در بعضی حوزه ها تنبل و بی تفاوت بود. این سستی بر ظریف و وزارت خارجه شمول پیدا کرد و عملا وزارت خارجه در حوزه هایی همچون اقتصاد بین الملل، ارتباط بین سیاست داخلی با سیاست خارجی و ارتباط مدیریت داخلی با سیاست خارجی با بی پشتوانگی مواجه شد.

فلاحت پیشه با اشاره به آخرین گزارش ظریف به مجلس اظهار کرد: برخلاف آخرین گزارش آقای ظریف، 4 گزارش قبلی او به مجلس کاملا "کم مایه" و "آبکی" بودند چون بعد از خروج آمریکا از برجام عملا آقای ظریف کار را تمام شده می دانست. حتی اگر بعد از رفتن ترامپ، آقای ظریف گزارش هایی همچون "گزارش آخر" را به مجلس می داد شاید جدی تر می شد موضوع برجام را دنبال کرد.

وی افزود: گزارش آخر آقای ظریف به جای آنکه پاسخی در قبال مسئولیتش باشد، به نوعی گزارش برای ثبت در تاریخ بود بنابراین معتقدم بسیاری از گزارش های آقای ظریف مثل نوش دارو پس از مرگ سهراب است؛  در چنین شرایطی اگر یک اختیار عملی به آقای رئیسی داده می شد، می توانست با همین امکانات دولت آقای روحانی و اختیارات آقای ظریف شاکله برجام را احیا و بدون نوسان و استرس حاصل از تحریم ها دولتش را شروع کند و هنوز هم دیر نشده است.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی یادآور شد: آقای ظریف نباید یک ماه قبل از اتمام مسئولیتش پایان برجامی را اعلام کند که حتی احیای یک روز زودتر آن می تواند آثار مثبتی را برای اقتصاد کشور به وجود آورد.