پشت پرده توقف تبادل زندانی میان ایران و آمریکا
ایرنا- انکار توافق برای مبادله زندانیان بین ایران وآمریکا از سوی سخنگوی وزارت خارجه این کشور حاکی از این است که آمریکا موضوع انسانی مبادله زندانیان را به مذاکرات وین گره زده و علیرغم ادعاهایی که دارد، به دنبال استفاده از زندانیان به عنوان ابزاری در مذاکرات احیای برجام است.
موضوع آزادی زندانیان به عنوان یک موضوع انسان‌دوستانه همواره در دستور کار ایران قرار داشته است و بارها برای اجرای این امر انسان دوستانه اعلام آمادگی کرده است. طی سال‌های اخیر در مقاطعی شاهد آزادی زندانیان ایرانی و آمریکایی بوده ایم که آخرین مورد آن مبادله مسعود سلیمانی محقق ایرانی حوزه سلول‌های بنیادی و استاد دانشگاه تربیت مدرس با ژائو ونگ شهروند آمریکایی که به جرم جاسوسی در حال گذراندن دوران محکومیت خود در ایران بود. این مبادله در آذرماه ۹۸ و در بحبوحه اعمال سیاست فشار حداکثری و اوج سیاست‌های خصمانه دولت ترامپ علیه ایران انجام شد.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه سال گذشته چندین بار از آمادگی ایران برای تبادل زندانیان دوتابعیتی با آمریکا خبر داد. در عین حال وزیر خارجه کشورمان تاکید کرده بود که زمانی پرونده زندانیان آمریکایی بررسی خواهد شد که گفت وگو بر سر تبادل همه زندانیان ایرانی با همه زندانیان آمریکایی باشد و نه صرفا افراد خاص و محدود.
در آخرین اتفاق مرتبط با تبادل زندانیان، سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه و رییس تیم ایران در مذاکرات وین در صفحه توییتر خود با بیان اینکه ما در دوران انتقالی به سر می‌بریم و یک انتقال دموکراتیک قدرت در تهران در حال انجام است و گفت‌وگوهای وین باید منتظر دولت جدید در ایران بماند، درباره تبادل زندانیان اظهار کرد: آمریکا و انگلیس باید این نکته را درک کرده و ایجاد ارتباط بین یک تبادل انسانی - که آماده اجرا می‌باشد - با برجام را متوقف کنند.
مذاکره کننده ارشد کشورمان افزود: تبادل (زندانیان) را گروگان اهداف سیاسی قرار دادن، باعث از دست دادن هم تبادل و هم توافق می شود. ده فرد زندانی از همه طرف‌ها می توانند همین فردا آزاد شوند، اگر آمریکا و انگلیس به تعهدات خود در توافق به عمل آمده عمل کنند.
ند پرایس سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در واکنش به اظهارات عراقچی با انتقاد از اظهارات عراقچی درباره نقش واشنگتن در به تاخیر انداختن موضوع تبادل زندانیان گفت که آمریکا آماده بازگشت به وین برای ازسرگیری رایزنی‌های بازگشت دوجانبه به برجام است. سخنان پرایس از جهاتی در واقع تایید سخنان عراقچی است. رییس تیم کشورمان در مذاکرات وین از لزوم تفکیک مذاکرات برجام با موضوع تبادل زندانیان سخن گفته بود اما سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا این مساله را وابسته به مذاکرات برجامی دانسته است.
پرایس با تکرار سخنان خود و بدون اشاره به آزادی زندانیان مدعی شد: این اظهارات تلاشی حیرت آور برای سرزنش دیگران به دلیل بن بست فعلی در مذاکرات است. ما کماکان آماده بازگشت به وین برای تکمیل مذاکرات درخصوص بازگشت دوجانبه به برجام در صورتی هستیم که ایران تصمیمات لازم خود را اتخاذ کند.
سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا با بیان اینکه در خصوص موضوع زندانیان هیچ توافقی وجود ندارد، بدون اشاره به زندانیان ایرانی در آمریکا گفت: اگر واقعا ایران به دنبال نشان دادن حرکت انسان‌دوستانه است، تنها کافی است که این زندانی‌ها را آزاد کند. ایالات متحده آزادی شهروندان زندانی را یک اولویت اصلی خود می‌داند و همچنان منتظر رخ دادن سریع آن است.
اظهارات ندپرایس با واکنش سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه مواجه شد. خطیب زاده ضمن رد سخنان ند پرایس در خصوص عدم وجود توافق در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: حیرت‌آور این است که ایالات متحده این حقیقت ساده را انکار می‌کند که یک توافق درخصوص بازداشت شدگان به دست آمده است.حتی شامل اینکه چگونه اعلام عمومی شود. در وین - جدا از برجام - با ایالات متحده و انگلیس درخصوص تبادل بشردوستانه و آزادی ۱۰ زندانی از همه طرف‌ها توافق شد. ایران آماده است تا همین امروز این توافق را اجرایی کند.
در مورد مبادله زندانیان اگرچه اعلام شد که این موضوع مرتبط با مذاکرات وین در خصوص موضوع هسته ای نیست ولی اظهارات مقامات امریکایی همزمان با مذاکرات نشان می داد که امریکا این موضوع را همزمان با مذاکرات احیای برجام دنبال می کند.
این در حالی است که چندی پیش رابرت مالی، نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران، گفته بود که دولت جو بایدن خواهان آزادی تمام آمریکایی‌های است که در ایران زندانی هستند و توافق جزئی برای آزادسازی آنها را نخواهد پذیرفت.
علی ربیعی، سخنگوی دولت روز ۲۲ تیر در مورد اظهارات راب مالی گفت: ما قبلا و مکرراً اعلام کرده ایم که جمهوری اسلامی ایران بخاطر نیات انسان دوستانه آماده تبادل همه زندانیان سیاسی در ازای آزاد کردن همه زندانیان ایرانی در سراسر جهان است که با دستور و خواست آمریکا محبوس شده اند. ما حتی در دولت پیشین آمریکا هم از آمادگی طرف ایرانی خبر داده بودیم، اما این دولت آمریکا بود که با اصرار بر گروگان گیری ایرانیان از نشستن پای میز مذاکره امتناع کرد.
دولت آمریکا با ابتنای به قدرت خود در نظام بین الملل رویکرد قلدرمابانه‌ای را در پیش گرفته است و بدون توجه به قوانین و مقررات بین المللی سعی کرده حقوق داخلی خود را در کشورهای دیگر ساری و جاری کند. آمریکا با اتکا به همین رویکرد ملت‌های مستقل را تحت فشار قرار می‌دهد و انواع و اقسام تحریم‌ها را بر علیه افراد و اشخاص اعمال می‌کند. در سال‌های گذشته آمریکا با استناد به قوانین تحریم‌های ظالمانه تعدادی از شهروندان ایرانی را به بهانه‌های واهی در نقاط مختلف جهان زندانی کرده است.
نکته قابل تامل اینکه دولت‌های مختلف آمریکا بدون توجه به رویکرد باجگیرانه خود و بازداشت‌های غیرمنطقی و ظالمانه شهروندان ایرانی تلاش می‌کند از خود تصویری قانونمند ارائه کند. اظهارات ندپرایس از جهاتی موید علت عدم اطمینان به آمریکا و گرفتن تضمین‌های لازم برای اجرای تعهدات آمریکا وعدم خروج از توافق برجام است. دولت آمریکا به راحتی توافق انجام شده درباره زندانیان را که حتی نحوه اعلام آن مشخص شده را انکار می‌کند و بر خلاف ادعاهایی که دارد، اهمیتی به گرفتاری‌های زندانیان دو کشور ندارد. چه تضمینی وجود دارد به تعهدات خود درباره برجام عمل کند کما اینکه سابقه عهدشکنی آمریکا هم بر کسی پوشیده نیست.
دیدگاه تان را بنویسید