جوان آنلاین/ پیشروی‌های طالبان در افغانستان همزمان با خروج نیرو‌های امریکایی و متحدانش در ابتدای ماه مه شروع شد. مسئولان امریکایی در ابتدا پیش‌بینی می‌کردند که این پیشروی‌ها تنها محدود به مناطق روستایی و شهر‌های کوچک خواهد بود و حتی می‌گفتند که نیرو‌های ارتشی و امنیتی افغانستان توان کافی برای مقابله با طالبان و حفظ امنیت کشور را دارند. حالا همه چیز تغییر کرده و طالبان جدای از مناطق روستایی و شهرها، طی یکی دو هفته اخیر کنترل مهم‌ترین شهر‌های افغانستان مثل هرات، قندهار، غور و غزنی را به دست گرفته و دولت مرکزی فقط کنترل سه شهر مهم کابل، جلال‌آباد در شرق و مزار شریف در شمال را در دست دارد. مسئله‌ای که حالا توجه همه را به خود جلب کرده این است که طالبان چگونه به این سرعت کنترل دست‌کم دو سوم از کشور را به دست گرفته است.

پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

شاید پاسخ صریح و کوتاه به این پرسش در اعتراف توئیتری رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا تام توگندهات بیان شد که نوشت: «با خروج نیرو‌های بین‌المللی از افغانستان به اصطلاح فرش از زیر پای متحدان ما بیرون کشیده شده است.» او مأموریت این نیرو‌ها در افغانستان را یک «افتضاح» خواند که «منجر به ایجاد بی‌اعتمادی نسبت به ما می‌شود.» باید گفت که این اعتراف بیانگر وضعیتی است که امریکا و متحدانش در افغانستان به وجود آورده‌اند و بعد از ۲۰ سال اشغالگری، وضعیت این کشور را به صورتی درآورده‌اند که طالبان تنها چند هفته‌ای وقت لازم داشت تا شهر‌های کوچک و بزرگ افغانستان را یکی بعد از دیگری تصرف کند. نکته جالب توجه اینجا است که امریکا نه تنها حاضر به پذیرش مسئولیت خود در قبال شرایط فعلی افغانستان نیست بلکه با تهمت زدن به ارتش و نیرو‌های امنیتی افغانستان، سعی دارد گناه را به گردن دیگران بیندازد. سخنگوی وزارت دفاع امریکا (پنتاگون) روز جمعه گذشته به شبکه سی‌ان‌ان، فرماندهی و نیرو‌های نظامی و امنیتی افغانستان را متهم کرد که آمادگی رزمی لازم برای مقابله با شبه‌نظامیان را نداشته‌اند. 

کربی با این تهمت‌زنی اصل صورت مسئله را نادیده گرفته که در پیام توئیتری نماینده سابق پارلمان عراق عزت الشابندر بیان شده است. او در این پیام نوشت: «پس از شکست سنگین دولت و ارتش افغانستان که توسط امریکا تجهیز شده و آموزش دیده است، این سؤال مطرح می‌شود که کارشناسان و مستشاران امریکایی در طول ۲۰ سال گذشته چه می‌کرده‌اند؟ آن‌ها در خدمت طالبان بوده‌اند یا ارتش افغانستان.»‌در واقع، نکته اساسی در همین موضوع است، زیرا امریکا در طول ۲۰ سال حضورش در امریکا نیرویی در این کشور ایجاد کرده که از تدارکات اولیه گرفته تا حملات هوایی به آن وابسته بود و این نیرو تنها با دخالت مستقیم و پشتیبانی امریکایی‌ها بود که می‌توانست نقشی در صحنه‌های نبرد داشته باشد. موضوع تنها در مورد میزان تجهیزات نیرو‌های افغانستان نیست که امریکا در ۲۰ سال گذشته حاضر نشد آن را در حد یک ارتش کلاسیک مجهز کند؛ نکته‌ای که با توجه به تجهیزات نیروی هوایی افغانستان و پشتیبانی آن از نیرو‌های خودی کاملاً روشن است. مسئله در میزان وابستگی به خارج طی این مدت است که باعث شد نیرو‌های نظامی افغانستان در برابر تهاجم گسترده طالبان توان ایستادگی نداشته باشد. بنابراین، خروج نیرو‌های امریکا و متحدانش از افغانستان با توجه به این حد از وابستگی سازمان رزمی افغانستان به آن‌ها تنها می‌تواند یک معنا داشته باشد؛ امریکا فرش را از زیر پای دولت افغانستان کشیده و در عمل کشور را به طالبان سپرده است. به عبارت دیگر و همان‌گونه که عزت الشابندر گفته، امریکا سازمان رزمی افغانستان را به حدی ضعیف نگه داشته بود که در صورت خروجش از این کشور تاب مقاومت در برابر طالبان را نداشته باشد و از این موضوع برای اعمال فشار و دخالت در آینده افغانستان بهره‌برداری کند.