فقط نقدی ؛ انتظار از مذاکرات هسته ای در وین
جوان آنلاین: چهار روز بعد از گفت‌وگوی تلفنی وزیر خارجه ایران با همتایان آلمانی و فرانسوی، امریکا می‌گوید هنوز سیگنالی دریافت نکرده که نشان دهد «دولت ابراهیم رئیسی» دنبال بازگشت به میز مذاکره در وین است.
این موضوع از یک سو نشان‌دهنده تکمیل نشدن تیم هسته‌ای در ایران است و از طرف دیگر، می‌تواند سیگنالی درباره این باشد که دولت جدید در تهران، گارد مذاکراتی متفاوتی از تیم قبلی گرفته است، به خصوص اینکه وزیر خارجه گفته ایران در مذاکراتی که نتایج ملموسی را در تأمین حقوق و منافع مردم ایران در بر داشته باشد، حضور خواهد یافت. «رابرت مالی» نماینده امریکا در امور ایران دیروز یک بار دیگر گفت که واشنگتن نمی‌تواند تا ابد منتظر بماند تا تهران دوباره به گفتگو‌های هسته‌ای بپیوندد، اما آماده است صبر پیشه کند. مالی که در گفت‌وگوبا «بلومبرگ» صحبت می‌کرد، گفته که امریکا و تروئیکای اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) پیش‌تر نیز بیش از حد صبور بوده‌اند و تأکید کرده که امریکا هنوز هیچ گونه اشاره‌ای که نشان دهد «ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهور جدید ایران آماده برگزاری دور هفتم گفتگو‌ها برای بازگشت به «برنامه جامع اقدام مشترک» باشد، دریافت نکرده است. رابرت مالی گفته در حالی که ایران به پیشرفت‌های هسته‌ای خود ادامه می‌دهد ما نمی‌توانیم تا ابد منتظر بمانیم، زیرا به گفته او «در برخی نقاط، پیشرفت‌ها به گونه‌ای است که بازگشت به برجام برای امریکا بسیار کم ارزشمندتر از غیر آن است.» نماینده امریکا می‌گوید: «اما این موضوع نباید برای مدت طولانی به تعویق بیفتد، زیرا در این صورت ما به نتیجه‌گیری متفاوتی خواهیم رسید.» بلومبرگ روز جمعه هم گزارش کرده بود که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس دنبال دیدار با محمد اسلامی رئیس جدید سازمان انرژی اتمی ایران درباره ایجاد دسترسی بیشتر برای بازرسان آژانس است. دو مقام رسمی که نام‌شان فاش نشده به بلومبرگ گفته‌اند در حالی که هیچ تاریخ رسمی برای آغاز دور هفتم مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین اعلام نشده، انتظار می‌رود که مذاکراتی در این زمینه در حاشیه کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام بگیرد که ۲۱سپتامبر (۳۰ شهریور) در وین برگزار می‌شود، ولی گروسی، پیش از کنفرانس وین به دنبال دیدار با محمد اسلامی، رئیس جدید سازمان انرژی اتمی ایران است.
مذاکره با نتیجه ملموس
در حالی که اواخر هفته قبل دست‌کم دو مقام اروپایی تلاش کردند به مذاکرات حول برنامه هسته‌ای ایران تحرک جدیدی بدهند، هنوز تحولی که نشان‌دهنده زمانی نسبتاً قطعی برای شروع مذاکرات باشد، دیده نمی‌شود. چهار شنبه قبل ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه تلفنی با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران گفتگو کرد و خواستار آن شد که تهران هرچه سریع‌تر به مذاکرات برجام بازگردد و در تحولی که تقریباً یک روز بعد از آن اتفاق افتاد، هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان با امیرعبداللهیان گفتگو کرد. تقریباً همزمان با این گفت‌وگوی تلفنی، سخنگوی وزارت خارجه آلمان گفت که اکنون لازم است ایران هرچه سریع‌تر به مذاکرات هسته‌ای بازگردد و این مذاکرات را مجدداً از سر بگیرد. حسین امیرعبداللهیان در هر دو گفت‌وگوی تلفنی تأکید کرده که برای ایران «اصل گفتگو‌های وین قابل قبول است»، ولی در عین حال بر این نکته انگشت گذاشته که ایران خواستار دستیابی به نتایجی ملموس از مذاکرات است. امیرعبداللهیان در گفتگو با ماس که روز چهار شنبه انجام شد، گفت که مذاکره‌ای را قبول داریم که به رفع واقعی تحریم‌ها و تأمین حقوق حقه ایرانیان بینجامد. او در گفتگو با همتای فرانسوی خود هم با یادآوری خروج یکجانبه امریکا از برجام گفت: «جمهوری اسلامی ایران در مذاکراتی که نتایج ملموسی را در تأمین حقوق و منافع مردم ایران در بر داشته باشد، حضور خواهد یافت.»
تغییر رویکرد مقابل سیاست ترامپی بایدن
از زمان روی کار آمدن دولت بایدن در اول بهمن‌ماه، حدود دو ماه و نیم طول کشید تا مذاکرات وین برای بازگشت امریکا به برجام شروع شود. به این ترتیب، اگر همین استاندارد برای ایران نیز در نظر گرفته شود، ایران تا اواخر مهرماه برای تشکیل تیم مذاکره‌کننده و بازگشت به مذاکرات مهلت دارد. ظاهراً به همین خاطر است که «بلومبرگ» روز پنج شنبه در گزارشی نوشت که ممکن است دولت جدید ایران، تا ماه نوامبر (آبان‌ماه) مذاکرات احیای برجام را از سر نگیرد. بلومبرگ نوشته که حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در گفت‌وگویی تلویزیونی اعلام کرده است که طرف مقابل این درک را دارد که استقرار دولت جدید ایران و تصمیم‌گیری درباره این موضوع ممکن است دو تا سه ماه زمان ببرد. در شرایطی که در تهران همچنان بحث‌هایی در این باره مطرح است که پرونده هسته‌ای به شورای امنیت ملی محول شود، مهلت دو تا دو و نیم ماهه برای آماده شده ایران برای مذاکرات، چندان هم غیرمنطقی به نظر نمی‌رسد. از طرف دیگر، دولت جدید هرچند تأکید کرده که به میز مذاکره بازخواهد گشت، امام هیچ بعید نیست که دنبال شروع مذاکرات با یک دیپلماسی متفاوت باشد. این تغییر رویکرد، به خصوص با توجه به رفتار دولت بایدن، چندان هم غیرمنتظره نیست. روز پنج شنبه تقریباً به فاصله دو روز قبل از موضع‌گیری رابرت مالی، نماینده امریکا در امور ایران، خزانه‌داری ایالات متحده اعلام کرد که امریکا چهار شهروند ایرانی را به دلیل ارتباط با وزارت اطلاعات این کشور در فهرست تحریم‌های ثانویه قرار می‌دهد. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در واکنش به اقدام خزانه‌داری امریکا در قرار دادن نام چهار شهروند ایران در فهرست تحریم‌های امریکا با بیان اینکه متأسفانه مقامات فعلی امریکا مسیر شکست‌خورده دولت قبلی را طی می‌کنند، تأکید کرد: واشنگتن بداند راهی جز ترک اعتیاد تحریمی خود و استفاده از ادبیات و رفتار محترمانه در قبال تهران ندارد. به گزارش ایرنا، سعید خطیب‌زاده گفت: «متأسفانه مقامات فعلی امریکا مسیر شکست‌خورده دولت قبلی را طی می‌کنند.»علاوه بر این، تهران به خصوص در هفته‌های اخیر نشانه‌هایی از رادیکالیزه شدن سیاست‌های دولت بایدن دریافت کرده است. روزنامه انگلیسی «تهران‌تایمز» در خبری اختصاصی فاش کرده که «رابرت مالی»، نماینده ویژه دولت امریکا در امور ایران گروهی مخفیانه برای مشورت گرفتن از تندرو‌ترین کارشناسان ضد ایرانی از جمله مقام‌های دولت «دونالد ترامپ» تشکیل داده است. به علاوه، طی یک هفته بعد از ملاقات جو بایدن با نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در کاخ سفید، تهران در حال دریافت شواهد بیشتری از نزدیک شدن دولت بایدن به جاده‌ای است که تل‌آویو مایل به حرکت در آن است، به خصوص که جو بایدن در نشست جمعه هفته قبل با بنت در یک تغییر رویه از سیاست چند ماه اخیر لحن تهدید در پیش گرفت: «اگر دیپلماسی شکست بخورد، آماده هستیم که به گزینه‌های دیگر روی بیاوریم.»
دیدگاه تان را بنویسید