مهم‌ترین چالش‌های پیش روی وزیر جدید جهاد کشاورزی

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: روز سه‌شنبه نمایندگان مجلس به محمدعلی نیکبخت رأی اعتماد و او حالا وزیر جدید وزارتخانه جهاد کشاورزی است. ساداتی‌نژاد، وزیر قبلی به دلیل استمرار مشکلاتی که لاینحل باقی مانده‌ بود، نه آنکه استیضاح شود یا خودش استففعا دهد، بلکه از سوی سید ابراهیم رئیسی کنار گذاشته شد؛ که این مسئله نشان می‌دهد رفع مشکلات موجود در حوزه جهاد کشاورزی برای دولت دارای اهمیت است. حالا باید بررسی کرد که وزیر جدید با چه چالش‌های مهمی روبه‌رو است که باید به سرعت در صدد رفع آنها برآید؟

به باور برخی کارشناسان، تولیدات بخش کشاورزی در سال‌های گذشته با مشکلات مختلفی مواجه بوده است؛ به عبارتی می‌توان گفت عدم‌سرمایه‌گذاری زیربنایی، زیادبودن پسماندها و تلفات محصول، ضعف اشتغال‌زایی، عدم‌توجه به صنایع تبدیلی، فرآوری و بسته‌‌‌بندی محصولات و تحریم‌‌‌های صورت‌‌‌گرفته برای صادرات کالاهای کشاورزی، از آسیب‌‌‌های مهمی به شمار می‌‌‌‎رود که بر این بخش وارد آمده است. همچنین می‌توان گفت یکی دیگر از مهم‌ترین عوامل کاهش تولید در بخش کشاورزی، به دلیل خشکسالی و تغییرات اقلیمی است.

تورم‌‌‌های شکل گرفته در سال‌های اخیر باعث افزایش هزینه تولیدات کشاورزی شده و عدم‌سودآوری این بخش منجر به این شده که تولیدکنندگان تمایل کمتری به عرضه و تولید محصولات کشاورزی داشته باشند که همین مسئله باعث افزایش قیمت چندبرابری کالاهایی اساسی مانند برنج و نام شده است.

همچنین باز هم به گفته کارشناسان این وزارتخانه نتوانسته عملکرد مطلوبی در بخش مکانیزاسیون کشاورزی داشته باشد. در همین راستا پیش‌تر دبیر اجرایی اتاق کشاورزی اصناف کشاورزی ایران گفته بود: «سال‌های سال است که به مرکز توسعه مکانیزاسیون وزارت جهاد به سبب ضعف مکانیزاسیون کشاورزی انتقاد داریم و هرچند در چند سال اخیر به سبب مطالبه‌‌‌گری ما وضع کمی بهتر شده، اما با وضعیت مطلوب فاصله داریم و مسئولان باید برای رفع این مشکلات تدبیری بیندیشند تا مشکلات این حوزه تقلیل یابد». محمدشفیع ملک‌‌‌زاده با بیان اینکه انتظار کشاورزان از مرکز توسعه مکانیزاسیون وزارت جهاد کشاورزی بیشتر است، مطرح کرده بو: «این مرکز باید به کشاورزان کمک کند تا ماشین‌‌‌آلات کیفی را در اختیار داشته باشند تا بازدهی و بهره‌‌‌وری در کشور افزایش یابد.

یکی دیگر از انتقادهای مهم به وزارتخانه دوره ساداتی‌نژاد آن بود که وزارت جهاد کشاورزی می‌خواست از جیب کشاورزان بازار را تنظیم کند. واقعیت این است که بخش کشاورزی تا ۹۰‌درصد در حیطه کاری و در دست بخش خصوصی است و در این حوزه شاهدیم که وزارت جهاد کشاورزی بنا به دلایل مختلف فرمان‌هایی اعم از تنظیم بازار و... صادر می‌کند. مسئله مهم این است که تا زمانی که برای بخش خصوصی منفعت نداشته باشد نمی‌توان بازار را تنظیم کرد. به عبارت دیگر با فرمان‌های وزارتخانه نمی‌توان بازار را تنظیم کرد و برای مثال گفت مرغ و تخم‌مرغ و دیگر کالاها با این قیمت عرضه شود.

علاوه بر اینها حذف ارز ترجیحی هم فشار بسیاری بر کشاورزان وارد کرد که شاید این موضوع به مجموعه دولت مرتبط باشد. گرچه در اصل حذف این نوع ارز کسی انتقاد ویژه‌ای ندارد اما ضرورت دارد دولت با لحاظ وضعیت کشاورزان تمهیدات ویژه‌ای بیندیشد تا هم کشاورزان در شرایط سختی قرار نگیرند و هم قیمت محصولات کشاورزی بالا نرود.